Ένας δυστυχισμένος γάμος μπορεί να υπάρξει αρκετά συχνά, πόσο μάλλον όταν ορισμένοι παράγοντες υφίστανται εκ των προτέρων ή όταν εμφανίζονται ξαφνικά. Παράγοντες οι οποίοι μπορούν να φθείρουν μία σχέση. Να την οδηγήσουν στη ρουτίνα, στην καταπίεση, στη μιζέρια, στη δυστυχία στα πλαίσια του γάμου.
Πότε υπάρχει ένας δυστυχισμένος γάμος; Από πού μπορεί να ξεκινήσει; Ποια είναι τα σημάδια ότι είσαι σε μία σχέση, σε ένα δεσμό που… σε κρατάει «δέσμια»; Και, τι μπορείς να κάνεις αφού αναγνωρίσεις ότι πιθανότατα είσαι σε μία τέτοια κατάσταση; Αυτά τα επιμέρους ζητήματα θα αναλύσουμε στο παρόν – εκτενές – άρθρο του περιοδικού Δυναμική Γυναίκα.
Γιατί είσαι σε έναν γάμο που δεν είναι ευτυχισμένος; – 5 Βαθύτεροι λόγοι
Πρώτο καίριο ερώτημα δεν είναι άλλο από το «Γιατί να είναι κανείς, γιατί να παραμένει δηλαδή, σε ένα δυστυχισμένο γάμο;». Πολλές απαντήσεις μπορούν να δοθούν, στις οποίες θα συμπεριλαμβάνονται λόγοι όπως: η συνήθεια, η αγάπη, η κάλυψη διαφόρων αναγκών, η εξάρτηση, τα παιδιά, οικονομικά ζητήματα, περιουσιακά θέματα κ.λπ. Εν προκειμένω θα επιλέξουμε ορισμένους από τους λόγους αυτούς και θα πούμε δυο λόγια για τον καθένα τους. Πιστεύουμε ότι θα σου φανεί χρήσιμο…
1. Εξάρτηση <=> Δυστυχισμένος γάμος
Η εξάρτηση, σε ό,τι κι αν αναφέρεται, δεν μπορεί να έχει θετικό πρόσημο. Από ο,τιδήποτε εξαρτώμεθα συμπεριφερόμαστε διαφορετικά συγκριτικά με το πώς θα συμπεριφερόμασταν στο ίδιο κομμάτι εάν δεν ήμασταν εξαρτημένοι. Αυτό ως γενικός κανόνας.
Τώρα, πιο ειδικά, η συναισθηματική ή / και οικονομική εξάρτηση στα πλαίσια μιας έγγαμης σχέσης συνάδει με δέσμευση. Με υποχρέωση δέσμευσης με κάποιον που στην πραγματικότητα ίσως και να μη θέλουμε να είμαστε μαζί του.
Φράσεις όπως: «Δεν μπορώ να ζήσω χωρίς αυτόν.» ή «Η ζωή μου θα είναι ανούσια αν δεν είμαι με τον (τάδε).» δε γίνεται να έχουν πραγματική υπόσταση και ισχύ!
Μπορεί να λέμε ότι αγαπάμε πάρα πολύ τον άνδρα μας· μπορεί να δυσκολευόμαστε να κάνουμε σενάριο στο μυαλό μας το χωρισμό. Ωστόσο, όταν επισυμβαίνουν γεγονότα δυσάρεστα και συμπεριφορές ανεπίτρεπτες, τότε το πράγμα αλλάζει. Μιλάμε για συμπεριφορές οι οποίες πιθανώς να μας υποτιμούν, να μας ρίχνουν ψυχολογικά, να μας στενοχωρούν κ.λπ.
Αν είσαι παγιδευμένη σε μία σχέση ή ένα γάμο εξάρτησης, σίγουρα δεν μπορείς να βιώσεις την πραγματική ευτυχία μέσα από αυτό το πλαίσιο. Έχουμε ορισμένα πολύ βοηθητικά άρθρα που πιστεύουμε ότι αξίζει να διαβάσεις:
- Η δύναμη της συνήθειας & Πώς να την αλλάξεις
- Πώς να προχωρήσεις μπροστά στη ζωή σου
- Σχέση εξάρτησης: Γιατί δημιουργείται & Τα 5 σημάδια για να την αναγνωρίσεις
- Παίζει μαζί μου – 13 Σημάδια που το μαρτυρούν.
2. Επιρροή από τους άλλους
Θα ήταν σίγουρα άδικο να ρίχνουμε σε άλλα πρόσωπα ή καταστάσεις δικές μας αποφάσεις.
Δεν μπορούμε, όμως, να παραγνωρίσουμε και το γεγονός ότι πολλάκις επηρεαζόμαστε από αυτά.
Πολλές φορές συμβαίνει να επιλέγουμε κάποιον για αγόρι ή άντρα μας επειδή μάς το επέβαλαν οι γονείς μας. Ή επειδή θεωρείται ωραίος «αντικειμενικά» κι άρα επιβάλλεται από τις κοινωνικές νόρμες. Ή επειδή οι φίλοι και οι φίλες μας μάς λένε ότι δεν θα βρίσκουμε εύκολα συντρόφους με οικονομική άνεση και ανθισμένη επαγγελματική καριέρα, οπότε δεν πρέπει να αφήσουμε την ευκαιρία να πάει χαμένη. Και άλλα τέτοια.
Σε αντίστοιχες περιπτώσεις είναι σημαντικό να διερωτόμαστε: γνωρίζουν οι γονείς μας, η κοινωνία και οι φίλες μας που στην ουσία μας πιέζουν να κρατήσουμε έναν σύντροφο τι αρνητικά τυχόν έχει; Και κατά πόσον εμείς οι ίδιες μπορούμε να ανεχτούμε, να αποδεχτούμε και να διαχειριστούμε αυτά τα ελαττώματα;
Άρα, ένας δεύτερος λόγος που μπορεί να υφίσταται ή να συνυφίσταται είναι ο παρών: να πιεζόμαστε από αυτό που πιστεύουν και μας λένε «οι άλλοι». Διάβασε συμπληρωματικά το άρθρο Πώς να μην σε επηρεάζουν οι άλλοι (Ψυχολογία).
3. Ο φόβος της μοναξιάς
Δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι που παραμένουν σε έναν γάμο – παρότι είναι ένας δυστυχισμένος γάμος – επειδή φοβούνται τη μοναξιά. Συνδέουν το χωρισμό από τη συγκεκριμένη τους σχέση με τη μοναξιά, δυο έννοιες που δεν είναι απαραίτητα συνώνυμες. Διότι το ότι διαλύεις οριστικά μια σχέση που δεν είναι υγιής, ποιος είπε ότι έπειτα βιώνεις μοναξιά; Ποιος είπε ότι το εν λόγω γεγονός δεν μπορεί να αποτελέσει εφαλτήριο για μια υγιή ερωτική και γενικά κοινωνική ζωή;
Ένας τέτοιος φόβος δύναται να θολώνει την κριτική μας ικανότητα και τις πραγματικές μας ανάγκες. Να μας οδηγεί εμμονικά στο να παραμένουμε στο γάμο μας ακόμη κι αν τα συναισθήματά δεν είναι αμοιβαία, δεν είναι γνήσια, δεν είναι καν υπαρκτά. Να μην χωρίζουμε διότι φοβόμαστε το να μην έχουμε κάποιον ως σύντροφο. Ξεχνάμε, όμως, ότι μια διαπροσωπική σχέση μεταξύ δύο προσώπων οφείλει να διέπεται από αμοιβαία συναισθήματα, από γνήσια συναισθήματα, από υπαρκτά συναισθήματα. Ειδάλλως, δεν είναι αληθινή, δεν είναι εποικοδομητική, δεν είναι υγιής, δεν είναι καν υπαρκτή, κατά τη γνώμη μας…
Αν φοβάσαι να μείνεις μόνη σου, τότε είναι αναμενόμενο να δυσκολεύεσαι να φύγεις από έναν μη δυστυχισμένο γάμο. Μάλιστα, είναι πολύ πιθανό να αποκλείεις εκ των προτέρων κάθε νοητικό σενάριο ενός ενδεχόμενου χωρισμού… Τα βαθύτερα αίτια πίσω από την εν λόγω φοβία, ωστόσο, καθώς και η διαχείρισή της μοναξιάς είναι απαραίτητο να εντοπιστούν και να υπολογιστούν.
4. Χαμηλή αυτοπεποίθηση & Δυστυχισμένος γάμος
Όταν δεν αγαπάμε τον εαυτό μας και δεν πιστεύουμε πραγματικά στις δυνατότητες και στο τι αξίζει, τότε συχνά πέφτουμε σφάλματα. Σε αυτά μπορεί να εμπεριέχεται η απόφαση του να παραμείνουμε σε ένα γάμο δυστυχή. Ή του να μην επιχειρήσουμε να κάνουμε τίποτε για να τον βελτιώσουμε υπό το φόβο μήπως το ταίρι μας αντιδράσει αρνητικά.
Τα χαμηλά επίπεδα αυτοπεποίθησης, λοιπόν, συνδέονται άμεσα και με την παραμονή σε μία τοξική σχέση, σε έναν γάμο που δεν είναι ευτυχισμένος. Διότι δύσκολα μια γυναίκα που πιστεύει στον εαυτό της και πατάει στα πόδια της γερά θα παραμείνει καθηλωμένη σε μία μη υγιή και δυστυχισμένη σχέση. Ειδικά από τη στιγμή που έχει προσπαθήσει να φτιάξει την κατάσταση χωρίς, όμως, αντίκρισμα.
5. Πεποίθηση ότι μπορείς να αλλάξεις τον σύντροφό σου
Ένας τελευταίος λόγος που θεωρούμε πως εξηγεί αρκετές φορές το γιατί δύσκολα φεύγουμε από έναν ακατάλληλο γάμο είναι η εξής εσφαλμένη πεποίθηση: ότι μπορούμε να αλλάξουμε τον άλλον. Προσοχή! Όχι την κατάσταση μεταξύ μας, αλλά τον άλλον ως άτομο.
Πιστεύουμε ότι μπορούμε να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής του, να εξαλείψουμε τις κακές του συνήθειες, να τον «φτιάξουμε». Θεωρούμε ότι θα είναι τόσο καταλυτική η παρουσία μας στο πλευρό του που θα τον πείσει να αλλάξει τα ελαττώματά του. Έτσι, συνεχίζουμε και μάλιστα ακόμα πιο ένθερμα να είμαστε μαζί του. Διότι, όπως κρίνουμε, με τον καιρό θα τον φτιάξουμε και – ακόμα χειρότερα – θα τον «σώσουμε». Εκείνον και το γάμο μας παράλληλα.
Δεν είναι, όμως, έτσι τα πράγματα. Μπορεί πράγματι εμείς να επιθυμούμε να βελτιώσουμε τα αρνητικά που βλέπουμε σε ένα άτομο που αγαπάμε. Μπορούμε όντως να σταθούμε πλάι του, να του τα επισημάνουμε και να είμαστε συνοδοιπόροι στην δική του προσπάθεια για αλλαγή και βελτίωση. Εντούτοις, ΔΕΝ θα αλλάξουμε εμείς κανέναν, ιδίως εάν ο ίδιος δεν επιθυμεί και δεν προσπαθεί συστηματικά μόνος του να βελτιωθεί.
Πώς αναγνωρίζεται ένας δυστυχισμένος γάμος; – Τα 5 βασικά σημάδια
Ο καθένας και η καθεμία δίνει διαφορετικό περιεχόμενο στην έννοια «δυστυχισμένος γάμος». Διαφέρουν, επομένως, τα κριτήρια που χρησιμοποιούμε ως ενδείξεις για μία τέτοια κατάσταση. Κατά τη δική μας άποψη, ένας γάμος που έχει τα παρακάτω χαρακτηριστικά δύσκολα μπορεί να είναι ευτυχής:
1. Ο ένας δεν αποτελεί (πλέον) προτεραιότητα του άλλου
Μία έγγαμη σχέση μπορεί να γίνεται ολοένα και πιο δυστυχής όταν σταδιακά ο ένας παραμελεί τον άλλον. Όταν ο ένας παύει να θεωρεί προτεραιότητά του το σύντροφο ή τη σύντροφό του. Και ο άλλος, από την πλευρά του, ίσως να έχει αντίστοιχη στάση, ίσως όμως και όχι.
2. Σε ένα δυστυχισμένο γάμο εστιάζεις αποκλειστικά στις ανάγκες του άλλου
Μία ακόμη από τις ενδείξεις ότι μάλλον βρίσκεσαι σε μία δυστυχισμένη σχέση ή ακόμη και σε ένα δυστυχισμένο γάμο είναι αναμφίβολα το ότι παραβλέπεις τις προσωπικές επιθυμίες και ανάγκες σου. Κι αυτό, προκειμένου να καλύπτεις εκείνες του καλού σου.
3. Δεν γίνονται ουσιαστικές κι εποικοδομητικές συζητήσεις
Οι τακτικοί κι εποικοδομητικοί διάλογοι είναι ωφέλιμοι και απαραίτητοι σε κάθε διαπροσωπική σχέση. Συγγενική, συνεργατική, φιλική, πόσο μάλλον στα πλαίσια μίας δυαδικής ερωτικής σχέσης. Τα άτομα εξωτερικεύουν τις σκέψεις, τους προβληματισμούς, τα κομπλιμέντα, τα παράπονα, τα συναισθήματα που τρέφουν. Κι έτσι είναι σε θέση να βλέπουν την οπτική του συντρόφου τους επί παντός θέματος.
Οι κουβέντες που γίνονται με γνώμονα την κατανόηση, τη φροντίδα, το ενδιαφέρον για τον άλλον, καθώς επίσης και το ενδιαφέρον για αναγνώριση των σημείων που οι ίδιοι είναι σωστοί ή είναι λανθασμένοι λαμβάνουν χώρα στις σχέσεις αληθινής αγάπης.
Αντίθετα, ο δυστυχισμένος γάμος συνήθως περιλαμβάνει διαλόγους με προσπάθεια επιβολής. Επιβολής της προσωπικής επιλογής, προτίμησης, άποψης ή γνώμης, την υπεράσπιση του εαυτού, την απουσία αλληλοκατανόησης, καθώς και το χειρισμό του άλλου. Όλα αυτά τα γνωρίσματα δε δύνανται, σαφώς, να διασφαλίσουν πως ο δεσμός αυτός θα είναι υγιής. Ούτε ότι τα μέλη του θα είναι χαρούμενα, πλήρη, αγαπημένα και ψυχικά ήρεμα.
4. Συμβιβασμός, χειραγώγηση & δυστυχισμένος γάμος
Ο συμβιβασμός εντός ορίων που αφορά και στους δύο κι όχι μόνο στον έναν διέπει ως επί το πλείστον τις υγιείς σχέσεις. (Χρήσιμο άρθρο μας το: «Συμβιβασμός στη σχέση και τα όριά του».) Η διαπραγμάτευση, η λήψη αποφάσεων κατόπιν κοινής επιλογής, καθώς επίσης και η επίλυση προβλημάτων από κοινού είναι κοντινά γνωρίσματα που συνυπάρχουν σε ένα γάμο όπου ο ένας αγαπάει αληθινά τον άλλον.
Όταν, όμως, πρόκειται για μία δυστυχισμένη σχέση, σπάνια υφίστανται τα ανωτέρω ή, κατ’ εξαίρεση μπορεί να εμφανιστούν. Ο κανόνας δείχνει ότι δεν υπάρχει διάθεση, πρόθεση και τελικά προσωπική επιλογή του καθενός για συμβιβασμό και λήψη κοινών αποφάσεων. Συνήθως, γίνονται προσπάθειες ο ένας να επιβληθεί στον άλλον, να αποκτήσει τον έλεγχο, να χειραγωγήσει. Ενώ ο άλλος, εάν δεν έχει παραπλήσια στάση, ενδεχομένως και να είναι ο παθητικός αποδέκτης της συμπεριφοράς του πρώτου…
5. Έχει δημιουργηθεί μια απόσταση στο ζευγάρι που σταδιακά διευρύνεται
Το πέμπτο σημάδι που μπορεί να εμφανιστεί σε ένα δυστυχή γάμο έχει να κάνει με το κατά πόσο υπάρχει οικειότητα και εγγύτητα ανάμεσα σε εσένα και στο σύντροφό σου. Στην περίπτωση που παρατηρείς ότι έχει αρχίσει να δημιουργείται μία απόσταση μεταξύ σας, ότι πλέον δεν αισθάνεστε άνετα στην έκφραση και εξωτερίκευση σκέψεων και συναισθημάτων, ότι ακόμη και στον ερωτικό τομέα δεν είστε το ίδιο κοντά με παλαιότερα, τότε είναι αναμενόμενο να εμφανιστούν «σύννεφα» στο δεσμό σας.
Τι να κάνεις εφόσον αντιληφθείς ότι είσαι σε έναν δυστυχισμένο γάμο;
Είδαμε τους βαθύτερους λόγους εξαιτίας των οποίων ενδέχεται να παραμένεις σε έναν γάμο που δε γεμίζει χαρά. Είδαμε τα 5 βασικά σημάδια από τα οποία μπορεί συχνά να αναγνωριστεί ένας δυστυχισμένος γάμος. Απομένει να δώσουμε μερικές συμβουλές σχετικά με το πώς να κινηθείς εφόσον αντιληφθείς ότι παίζει κάτι τέτοιο.
Αρχικά, αναγνωρίστε το πρόβλημα.
Και μιλάμε σε β’ πληθυντικό πρόσωπο από εδώ και στο εξής διότι οι συμβουλές – προτροπές μας αφορούν εσένα και τον άνδρα/τη γυναίκα σου.
Όλα ξεκινούν από αυτήν εδώ τη συμβουλή – πρακτική. Τίποτε δεν μπορεί να γίνει και να είναι αποτελεσματικό εάν πρώτα απ’ όλα τόσο εσύ όσο και ο καλός σου δε δείτε ότι είστε σε μία δυστυχισμένη σχέση. Σε ένα γάμο που φθείρει σταδιακά και τους δυο σας. Χρειάζεται και οι δύο να αναγνωρίσετε πως η παρούσα κατάσταση είναι κάτι εν τέλει ανεπιθύμητο από εσάς, ένα πρόβλημα. Αν δεν υπάρχει συναίνεση σε αυτό, δεν μπορούμε να προχωρήσουμε, το αντιλαμβάνεσαι λογικά.
Παράλληλα, εντοπίστε από πού πηγάζει το πρόβλημα.
Τι είναι αυτό που σε οδηγεί στη διαπίστωση πως είσαι σε έναν γάμο που δε σε γεμίζει ευτυχία; Έχετε σταματήσει να βγαίνετε έξω μαζί και να περνάτε εποικοδομητικό χρόνο ως ζευγάρι; Η γεμάτη από υποχρεώσεις ημέρα σας δε σας επιτρέπει να συναντιέστε ερωτικά; Δεν έχετε χρόνο να μιλάτε ή δεν εκφράζετε πλέον ο ένας στον άλλον τα αυθεντικά συναισθήματα και τις σκέψεις του; Μήπως καθημερινές συνήθειες του ενός που προσλαμβάνονται αρνητικά από τον άλλον έχουν κουράσει το δεύτερο κάνοντάς τον να απομακρύνεται (π.χ. το ροχαλητό το βράδυ, η συνήθεια να μη μαζεύει τα πράγματά του κ.λπ.);
Αμέσως, προσπαθήστε να διαχειριστείτε καταλλήλως αυτές τις «πηγές του κακού».
Έχοντας βρει και αναγνωρίσει και οι δύο τις ρίζες του προβλήματος, τις καθημερινές αλλά και τις πιο ουσιαστικές συμπεριφορές σας που έχουν κάνει δυστυχισμένο το γάμο σας, δεν έχετε παρά να τις επιλύσετε. Να τις διαχειριστείτε με τέτοιον τρόπο ώστε να μην εμφανίζονται. Ή τουλάχιστον να μην προκαλούν πρόβλημα στον / στην αγαπημένο / αγαπημένη σας.
Στο μεταξύ, να ξέρεις ότι …
… ενίοτε χρειάζεται να συμβιβάζεσαι.
Ο συμβιβασμός είναι κάτι παραπάνω από απαραίτητος προκειμένου δύο διαφορετικοί άνθρωποι να καταφέρουν να συνυπάρξουν. Να καταφέρουν να είναι μαζί ως ζευγάρι, να καταφέρουν να σχηματίσουν ομαλά μια κοινή πορεία. Ένα από τα πιο συνηθισμένα λάθη μας σε μία σχέση αποτελεί η πεισματική άρνησή μας να συμβιβαστούμε. Είτε αυτός ο συμβιβασμός έγκειται σε κάτι μικρό και ασήμαντο (όπως για παράδειγμα στο σε ποιο ντουλάπι θα βάλει ο καθένας τα ρούχα του) είτε αυτό αφορά σε κάτι πιο σημαντικό και ουσιώδες (στη λήψη μιας σοβαρής απόφασης.
… πάντοτε χρειάζεται να είσαι ειλικρινής.
Αρμόζει κάθε μέρα, κάθε ώρα, να εκφράζουμε στο σύντροφό μας με απόλυτη ειλικρίνεια τι νιώθουμε και τι σκεφτόμαστε. Τι μας προβληματίζει και μας στενοχωρεί, τι μας αρέσει και μας χαροποιεί. Τι μας γεμίζει και τι όχι, τι θέλουμε και τι όχι, τι έχουμε ανάγκη και τι όχι. Εάν όλα αυτά τα κρατάμε μέσα μας περιμένοντας ότι πρέπει από μόνος του ο άλλος να τα ξέρει, να τα καταλάβει και να τα κάνει, ή εάν όλα αυτά τα εξωτερικεύουμε με ψέματα, μισο-αλήθειες κ.λπ., πώς περιμένουμε να έχουμε μια καλά δομημένη, σταθερή και υγιή σχέση; Προσπάθησε μέρα με τη μέρα να λες ακριβώς αυτό που νιώθεις, σκέφτεσαι και επιθυμείς στον καλό σου.
… είναι πολύ σημαντικό να εκφράζεις/να εξωτερικεύεις τα συναισθήματά σου.
Αν και για εμάς τις γυναίκες λέγεται ότι είμαστε πιο «συναισθηματικές», στην ουσία εμείς είμαστε εκείνες που όταν βρισκόμαστε σε μία σταθερή σχέση τείνουμε να μην εκφράζουμε τα συναισθήματά μας προς το σύντροφο ή άντρα μας. Φταίει που γινόμαστε ξαφνικά πιο μαζεμένες και προσέχουμε τι λέμε, πότε το λέμε και πόσες φορές το λέμε; Φταίει που περιορίζουμε στον εαυτό μας όλα εκείνα τα αισθήματα που τρέφουμε για τον αγαπημένο μας; Φταίει που πλέον φοβόμαστε να του τα εκφράσουμε μήπως και μας θεωρήσει δεδομένες; Φταίει η καθημερινότητα αυτή καθαυτή και οι πολλαπλές υποχρεώσεις της που μας ωθεί να ξεχνάμε τι πραγματικά νιώθουμε για εκείνον; Ό,τι και να φταίει, το λάθος το κάνουμε και είναι μεγάλο. Αν εμπίπτεις σε ένα τέτοιο ολίσθημα, ξεκίνησε από σήμερα κιόλας να εκφράζεις στον αγαπημένο σου τα συναισθήματά σου προς εκείνον.
Τέλος, δώστε χρόνο στην προσπάθειά σας.
Τέλος, κάτι που πρέπει και οι δύο να συνειδητοποιήσετε εξ αρχής, ακόμα και προτού ξεκινήσετε να προσπαθείτε στοχευμένα και μεθοδικά για να αποκτήσετε μία ευτυχή σχέση είναι το γεγονός ότι θα χρειαστείτε χρόνο. Είναι μία διαδικασία χρονοβόρα. Άλλωστε και η αντίθετη κατεύθυνση, το να αρχίσει να φθείρεται ο γάμος σας, δεν έγινε με την έλευση του χρόνου; Ε, το ίδιο ισχύει και για την αποκατάσταση της επικοινωνίας και της σχέσης σας.