Τα μυστικά στη σχέση δεν είναι διόλου σπάνια, μιας και η εμπειρία δείχνει πως στις περισσότερες – αν όχι σε όλες – τις σχέσεις υφίστανται. Είτε λιγότερα είτε περισσότερα, είτε συχνά είτε σπανιότερα, είτε για ασήμαντα είτε για πιο σημαντικά ζητήματα, τα μυστικά στη σχέση είναι υπαρκτά.
Μάλιστα, δεν περιορίζονται μόνο σε μία ερωτική σχέση ή στα πλαίσια ενός παντρεμένου ζευγαριού. Αλλά εμφανίζονται σε κάθε είδους διαπροσωπική σχέση – συγγενική, εργασιακή, συναδελφική, οικογενειακή, φιλική κ.ο.κ.
Στο παρόν άρθρου του ηλεκτρονικού περιοδικού Δυναμική Γυναίκα θα κάνουμε μια συζήτηση γύρω από το ζήτημα αυτό, τα μυστικά στη σχέση. Θα επικεντρωθούμε στην ερωτική διαπροσωπική σχέση, αλλά όσα θα πούμε μπορούν να ταιριάξουν και στις υπόλοιπες σχέσεις.
Γιατί υπάρχουν μυστικά στη σχέση;
Αυτό είναι και το πρώτο ερώτημα με το οποίο θέλουμε να ασχοληθούμε. Πιστεύουμε ότι όλες κάποια στιγμή θα έχει συμβεί ή θα συμβεί να αναρωτηθείτε κάτι τέτοιο. Γιατί ο σύντροφός σας σάς είπε ψέματα ή σας κρύβει κάποιο μυστικό; Ή γιατί εσείς οδηγηθήκατε στο να του υποκρύψετε κάτι;
Κατά τη γνώμη μας, η αναζήτηση των αιτιών που οδηγούν κάποιον στο να κρατάει μυστικά ή να ψεύδεται προς ένα αγαπημένο του πρόσωπο είναι μια υγιής διαδικασία. Η οποία φανερώνει ένα αίσθημα ευθύνης κι ενδιαφέροντος για τον άλλον.
Γιατί, όμως, υπάρχουν γενικότερα μυστικά στη σχέση; Ποιοι λόγοι μπορούν να οδηγήσουν ένα ζευγάρι στο να υποκρύπτει πράγματα;
Η ανάγκη για ιδιωτική ζωή
Το ότι είσαι μαζί με κάποιον δεν αποτελεί για όλους και όλες τόσο δεσμευτικό παράγοντα ώστε να χρειάζεται όλα να γίνονται από κοινού. Ο ένας να ξέρει τα πάντα για τον άλλον, ο ένας να κάνει τα πάντα μαζί με τον άλλον και λοιπά.
Συγχρόνως, οι περισσότεροι έχουμε την ανάγκη για λίγο χρόνο με τον εαυτό μας, για αυτό που λέμε ιδιωτική ζωή. Και δεδομένου ότι στη διάρκεια της τελευταίας δεν προβαίνουμε σε πράξεις και συμπεριφορές που θεωρούνται ανεπίτρεπτες / μη αποδεκτές από τον αγαπημένο μας, τότε το ιδιωτικό αυτό κομμάτι της ζωής μπορεί να συντελέσει θετικά στην προσωπική μας ψυχική υγεία αλλά και στην καλύτερη ποιότητα της σχέσης μας με τον καλό μας.
Σε αυτά τα πλαίσια, λοιπόν, η ανάγκη για λίγη «προσωπική ζωή», για μερικές ώρες της εβδομάδας που το ταίρι δεν είναι παρόν / δε συμμετέχει μαζί μας, μπορεί να εκφραστεί με κάποιο μυστικό. Μυστικά στη σχέση που προκύπτουν, επομένως, σε αυτό το πλαίσιο. Το κατά πόσο είναι αθώα ή όχι μπορεί να το γνωρίζει κατά κύριο λόγο εκείνος που τα διατηρεί.
Ο φόβος για γνώση και συζήτηση
Ένας άλλος λόγος που μπορεί να αιτιολογεί το γιατί υφίστανται μυστικά στη σχέση είναι ο φόβος οι πληροφορίες αυτές να μοιραστούν, να συζητηθούν με το άλλο πρόσωπο.
Μπορεί να αφορούν παρελθοντικά γεγονότα της ζωής του ενός που του προκαλούν ντροπή ή αμηχανία και γι’ αυτό αποφεύγει να τα γνωστοποίηση στο/στη σύντροφό του. Ίσως να σχετίζονται με πρόσφατα συμβάντα του παρόντος, όσο το ζευγάρι είναι μαζί, τα οποία όμως ο ένας δε θέλει να τα μάθει ο άλλος από φόβο για την ενδεχόμενη αρνητική του αντίδραση.
Γενικά, η φοβία του ενός για γνωστοποίηση και συζήτηση με το ταίρι του ορισμένων πληροφοριών / περιστατικών (από οπουδήποτε κι αν αυτή πηγάζει) εξηγεί πολύ συχνά το γιατί υπάρχουν μυστικά στη σχέση.
Δεν είναι δικά μας μυστικά
Μία τρίτη, όχι και τόσο σπάνια, εξήγηση για τα μυστικά στη σχέση μπορεί να αποτελεί το γεγονός ότι τα… μυστικά αυτά δεν είναι δικά μας. Πρόκειται δηλαδή για πληροφορίες που μάλλον μας έχουν εμπιστευτεί τρίτα πρόσωπα και που εκείνα δεν επιθυμούν να μαθευτούν αλλού.
Και τότε είναι που έρχεσαι σε μία δύσκολη θέση εσύ που γνωρίζεις το μυστικό της κολλητής σου και φίλης του καλού σου, εκείνος έχει υποψίες ότι του κρύβεις κάτι, αλλά εσύ δεν ξέρεις σε ποιον από τους δύο να φανείς «σωστή». Ή, αντιστρόφως, ο αγαπημένος σου ξέρει κάτι που του εκμυστηρεύτηκε ο αδελφός σου και φίλος του, εσύ αντιλαμβάνεσαι ενδεχομένως ότι κάτι σου κρύβουν, κι εκείνος βρίσκεται στη δύσκολη ενδιάμεση θέση.
Όπως και να έχει, σε τέτοιες περιπτώσεις είναι καλό να είμαστε όσο το δυνατόν πιο ξεκάθαροι γίνεται και με τα δύο πρόσωπα. Εκείνον στον οποί ανήκει το μυστικό που μοιράστηκε μαζί μας, αλλά και το/τη σύντροφό μας. Μπορούμε, επί παραδείγματι, να πούμε στον καλό μας ότι «Ναι, πράγματι υπάρχει κάτι που γνωρίζω και σου το κρατάω μυστικό. Κάτι που είναι δύσκολο να το κρατάω μυστικό από εσένα. Ωστόσο, αφορά τον/την τάδε και δε θέλει (ακόμα) να μαθευτεί.». Τίμια, ειλικρινής απάντηση – στάση απέναντι και προς τους δύο.
Δημιουργούν προβλήματα τα μυστικά στη σχέση;
Όταν συσσωρεύονται, τα μυστικά στη σχέση φυσικά και αποτελούν πηγή προβλημάτων.
Η επίγνωση του ενός ότι άλλος του κρύβει πράγματα ή οι υποψίες του για κάτι τέτοιο κλονίζουν συθέμελα την εμπιστοσύνη. Τον καθιστούν καχύποπτο προς τον άνθρωπό του και του κάνουν σχεδόν αδύνατο κάθε ενδεχόμενο να τον εμπιστευτεί ξανά. Όταν κλονίζεται η εμπιστοσύνη, αυτόματα υποβαθμίζεται η ποιότητα της σχέσης και αρχίζει η αντίστροφη μέτρηση για την κατάρρευσή της. Ασφαλώς και μπορείς να συνεχίσεις να είσαι με κάποιον κι ας μην υπάρχει εμπιστοσύνη ανάμεσά σας. Αλλά τι σχέση θα είναι αυτή; Πόσο υγιείς μπορείτε να είστε και οι δύο στα πλαίσιά της;
Επιπλέον, τα μυστικά στη σχέση είναι πιθανότατο να προκαλούν ή, για την ακρίβεια να ευνοούν, τους τσακωμούς. Οι καβγάδες στη σχέση είναι αρκετά συχνοί αφού ο ένας υποπτεύεται ή αντιλαμβάνεται ή μαθαίνει ότι ο άλλος του υποκρύπτει πληροφορίες και γεγονότα. Και φυσικά, οι καβγάδες αυτοί οξύνονται και συνεχίζονται παράλληλα με την έλλειψη εμπιστοσύνης στο ζευγάρι.
Εκτός αυτών, όταν υπάρχουν μυστικά στη σχέση, τότε οι σύντροφοι δυσκολεύονται αρκετά στο να τα ξαναβρούν. Στο να οικοδομήσουν ξανά μία στέρεα και υγιή σχέση μεταξύ τους. Η απουσία εμπιστοσύνης σε συνδυασμό με τους τσακωμούς επιδεινώνουν την κατάσταση και καθιστούν ακόμα πιο δύσκολο το εγχείρημα αυτό.
Μπορεί να φτιαχτεί ξανά μια σχέση που είναι γεμάτη μυστικά;
Όμως, τα πράγματα δεν είναι ποτέ άσπρο – μαύρο.
Ακόμα και στις περιπτώσεις όπου τα μυστικά στη σχέση είναι περισσότερα των αποδεκτών, ακόμα και όταν η εμπιστοσύνη έχει κλονιστεί και οι καβγάδες είναι συχνοί, λύση μπορεί να υπάρξει.
Το βέβαιο είναι ότι δε θα έρθει από μόνη της ούτε θα εμφανιστεί από τη μία μέρα στην άλλη. Απαιτείται δομημένη και συνειδητή προσπάθεια και από τα δύο μέλη του ζευγαριού, η οποία σίγουρα θα έχει κάποια διάρκεια. Μπορεί να είναι μέρες, εβδομάδες ή και μήνες.
Τι να κάνεις εάν αντιληφθείς ή υποπτευτείς ότι σου κρατάει μυστικά
1. Πες του για τις υποψίες σου
Ανάφερε στο σύντροφό σου ότι ξέρεις ή ότι πιστεύεις πως σου κρύβει πράγματα. Ότι σου κρατάει μυστικά.
2. Επισήμανέ του ότι αυτό είναι κάτι που δε σου αρέσει
Μην περιμένεις από εκείνον να συμπεράνει τίποτα. Αφού του πεις το παραπάνω, κατάστησέ του σαφή τη δυσαρέσκειά σου. Πες του ότι δε σου αρέσει καθόλου που κάτι σου κρύβει και δε σου το λέει. Εξήγησέ του τα αρνητικά συναισθήματα και τις σκέψεις που σου προκαλεί αυτή του η συμπεριφορά.
3. Διασφάλισε ένα καλό κλίμα
Δεν χρειάζεται να γκρινιάξεις ούτε να φωνάξεις. Δε χρειάζεται για κανένα λόγο να αντιδράσεις έντονα και υπερβολικά. Για να έχει η συζήτησή σας το επιθυμητό αποτέλεσμα, είναι μείζονος σημασίας να φροντίσεις εσύ εξ αρχής να διασφαλίσεις ότι θα γίνει σε ένα κλίμα αμοιβαίας κατανόησης. Άρα, δεν ξεκινάς με στάση επιθετική, επικριτική ή, χειρότερα, ανακριτική.
4. Δώσε του χρόνο και ευκαιρία
Δώσε του την ευκαιρία να σου μιλήσει για αυτά τα μυστικά που σου κρατάει. Να πάρει απόφαση για το αν θέλει ή όχι τελικά να τα μοιραστεί μαζί σου. Άφησέ του όσο χρόνο χρειάζεται προκειμένου να δει πώς θα πράξει. Ενημέρωσέ τον ότι περιμένεις μέσα στις επόμενες ώρες (;) μέρες (;)… πότε θα νιώσει έτοιμος να σου μιλήσει για αυτά που σου κρύβει. Πρόσεξε! Δεν είναι απαραίτητο ούτε υποχρεωτικό να αποφασίσει να σου τα γνωστοποιήσει. Τα μυστικά στη σχέση είπαμε ότι μπορούν να διατηρούνται για πολλούς λόγους, όπως αυτούς που αναλύσαμε παραπάνω. Αυτό που πρέπει να θεωρήσεις σημαντικό να γίνει είναι να αποφασίσει να σου μιλήσει για όσα σου υποκρύπτει. Περί τίνος πρόκειται; Για κάτι που φοβάται την αντίδρασή σου; Για κάτι που του έχει εκμυστηρευτεί άλλος; Για κάτι που του συνέβη και ντρεπόταν να σου το αναφέρει;
5. Δεσμευτείτε ότι θα προσπαθήσετε
Αφού όλα αποσαφηνιστούν και ξεκαθαριστούν απομένει το εξής: να φτιάξετε ξανά όσα χάλασαν αυτόν τον καιρό. Να οικοδομήσετε ξανά μια γερή, υγιή και ευχάριστη σχέση που στηρίζεται στην εμπιστοσύνη και την ειλικρίνεια. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο με τη συνειδητή και σταθερή προσπάθεια και από τους δυο σας.
Σίγουρα μπορείτε να προσαρμόσετε μόνοι σας τις προϋποθέσεις και τις συμπεριφορές σας, να φτιάξετε δηλαδή μόνοι σας το «πρόγραμμα» που χρειάζεται να ακολουθήσετε κάποιον καιρό μέχρι να βελτιωθεί η επικοινωνία και εμπιστοσύνη ανάμεσά σας. Βέβαια, υπάρχουν ορισμένα άρθρα του περιοδικού μας που θα σας φανούν χρήσιμα, όπως τα ακόλουθα: «Πώς να δημιουργήσετε σχέση εμπιστοσύνης με το σύντροφό σας – 5 Τρόποι», «15 Μυστικά για μια μακροχρόνια σχέση». Τέλος, μην ξεχνάμε την τεράστια συμβολή των συμβούλων γάμου και σχέσεων, των συμβουλευτικών ψυχολόγων, των οικογενειακών ψυχοθεραπευτών και των λοιπών ειδικών, των οποίων τις γνώσεις μπορείτε να αξιοποιήσετε.
Τι σε συμβουλεύουμε να κάνεις εάν εσύ κρατάς μυστικά από τον καλό σου
1. Αναγνώρισε ότι πράγματι κρατάς μυστικά
Πες ξεκάθαρα στον εαυτό σου ότι έχεις υποκρύψει το τάδε, το τάδε και το τάδε από τον σύντροφό σου. Αν δεν αναγνωρίσεις με ειλικρίνεια ότι κάνεις κάτι τέτοιο, τότε δεν μπορείς να προχωρήσεις περαιτέρω.
2. Δες τι σου προκαλεί η διαπίστωση αυτή
Πώς σε κάνει να νιώθεις η διαπίστωση ότι έχεις μυστικά από τον καλό σου; Τι σκέψεις αλλά και τι συναισθήματα σου προκαλεί;
3. Αναζήτησε τους λόγους για τα μυστικά σου
Πολύ σημαντικό τρίτο βήμα είναι να βρεις τους λόγους που σε κάνουν, όπως πιστεύεις, να κρατάς μυστικά από τον καλό σου. Γιατί του έχεις κρύψει το τάδε και γιατί δεν επιλέγεις να του το πεις;
4. Πάρε αποφάσεις
Αφού σκεφτείς τι σου προκαλεί η διαπίστωση του ότι κρατάς πράγματι μυστικά στη σχέση σου και αφού αναζητήσεις τα αίτια αυτού, έρχεσαι στο κρίσιμο σημείο. Στο σημείο όπου χρειάζεται να αποφασίσεις για το τι θα κάνεις με το ή τα μυστικά αυτά. Θα του τα αποκαλύψεις ή όχι; Αυτό είναι δικό σου θέμα. Το σημαντικό, κατ’ εμάς, είναι να μιλήσεις στον άνθρωπό σου για το ζήτημα αυτό. Να του πεις ότι υπάρχουν κάποια πράγματα που για τους τάδε συγκεκριμένους λόγους είχες επιλέξει να του τα υποκρύψεις. Και που για τους άλλους συγκεκριμένους λόγους τώρα αποφασίζεις να του τα γνωστοποιήσεις ή να συνεχίσεις να κρατάς για τον εαυτό σου. Μια τόσο ξεκάθαρη και ειλικρινής στάση δε γίνεται να μην εκτιμηθεί από έναν άνθρωπο που σε αγαπάει!