Δεν είναι λίγες οι φορές, όπου βρισκόμαστε σε αμηχανία προσπαθώντας να εξηγήσουμε την όποια συναισθηματική μας σύγχυση χωρίς καμία επιτυχία. Ενώ θα έπρεπε να εκλογικεύσουμε τα συναισθήματά μας, αντί αυτού επέρχονται τσακωμοί και εντάσεις στις σχέσεις μας.
Η πιο εύκολη δικαιολογία σ’ αυτή μας τη συμπεριφορά είναι ότι ενοχληθήκαμε από το σύντροφό μας, εξαιτίας κάποιας του συμπεριφοράς. Φυσικά δεν αποκλείεται το γεγονός ότι κάτι τέτοιο μπορεί να συμβαίνει και στη πραγματικότητα. Ωστόσο, μήπως υπάρχει κάτι πιο βαθύ, πιο ατομικό που δεν αφορά τον σύντροφό μας αλλά κατά αποκλειστικότητα εμάς; Μήπως το γεγονός ότι μερικές φορές ο σύντροφός μας δεν είναι σε θέση να μας κατανοήσει πλήρως, δεν είναι εντελώς παράλογο; Μήπως τελικά υποκινούμαστε από τους φόβους και τις ανασφάλειές μας;
Για να σκεφτούμε αν μια τέτοια θεωρία μπορεί να είναι βάσιμη, ίσως θα ήταν καλό να προσεγγίσουμε λίγο καλύτερα τον ορισμό της ανασφάλειας. Ανασφάλεια λοιπόν, σημαίνει έλλειψη σιγουριάς για τον εαυτό μας, αβεβαιότητα για το μέλλον μας. Άρα από τον ορισμό και μόνο μπορεί ο καθένας να κατανοήσει ότι είναι κάτι καθαρά που έχει να κάνει με το άτομό μας και δεν σχετίζεται με τους άλλους. Είναι απολύτως φυσιολογικό να έχουμε ανασφάλειες ͘ίσως και επιθυμητό καθώς μπορούν να αποτελέσουν κίνητρο για ένα βήμα προς την αυτογνωσία μας. Πώς μπορούμε ωστόσο να συγχέουμε τις ανασφάλειες με τις σχέσεις μας;
Με βάση επιστημονικά δεδομένα υπάρχουν οχτώ είδη ανασφάλειας που μπορεί να εμφανίσει ο κάθε άνθρωπος. Ίσως να εκπλήξει κάποιον πως και τα οχτώ μπορούν να παίξουν καταλυτικό ίσως παράγοντα σε μια σχέση. Γι’ αυτό θα ήταν σκόπιμο να αναφερθούν, και πολύ πιθανόν ίσως και κάποια να μας είναι πολύ οικεία:
Ανασφάλεια πεποίθησης
Σχετίζεται με την προσωπική μας άποψη, μια παγιωμένη αντίληψη για τον εαυτό μας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η άποψη ότι δεν ικανοποιούμε τα αισθητικά μας κριτήρια και ότι πιθανότατα υστερούμε σε ομορφιά σε σύγκριση με κάποιον άλλο. Αυτό πιθανότατα θα δημιουργήσει ζήλια στις σχέσεις μας, καθώς θα θεωρούμε πάντα ότι το σύντροφος μας θα τον προσελκύσει μια πιο εμφανίσιμη –κατά τα δικά μας πάντα κριτήρια- γυναίκα.
Ανασφάλεια συχνά επαναλαμβανόμενου συναισθήματος
Αφορά μια συνεχή έκφραση ανασφάλειας μέσω του φόβου ή των ενοχών. Αφήνουμε τα συναισθήματα αυτά να καθοδηγούν τις πράξεις μας χωρίς να σκεφτόμαστε το λογικό. Σ’ αυτό οφείλεται και ότι είμαστε ανίκανοι να δεθούμε συναισθηματικά με ένα άτομο, καθώς φοβόμαστε τι θα επέλθει μετά ή ακόμα φοβόμαστε να του εκφράσουμε κάτι που μας ενοχλεί γιατί δεν θέλουμε να το χάσουμε. Σε πολλές περιπτώσεις αισθανόμαστε ενοχές για κάποια εσφαλμένη πράξη μας στο παρελθόν, κάτι το οποίο επίσης οδηγεί στην έκφραση των συναισθημάτων στο σύντροφό μας, έχοντας ως αποτέλεσμα τη φθορά της σχέσης μας.
Ανασφάλεια συγκεκριμένου προβλήματος
Αυτή η μορφή ανασφάλειας είναι απόρροια ενός προβλήματος που έχουμε. Για παράδειγμα μπορεί να βρισκόμαστε σε μια οικονομική δυσκολία ή να έχουμε κάποιο πρόβλημα δυσλεξίας και αυτά να μας προκαλούν το συναίσθημα ότι στη σχέση μειονεκτούμε εν συγκρίσει με το σύντροφό μας. Έτσι, κλεινόμαστε στον εαυτό μας και δεν αφήνουμε τον άλλο να διεισδύσει στο κόσμο μας.
Ανασφάλεια γνώσεων
Προέρχεται από την έλλειψη κάποιων γνώσεων. Αν και πλέον όσον αφορά την ανασφάλεια αυτή με μορφωτικό επίπεδο έχει σχεδόν εκλείψει –πολλά άτομα έχουν τελειώσει τη βασική τους εκπαίδευση-, σε γνωστικό επίπεδο – γνώσεις αθλημάτων, κινηματογράφου, μουσικής- μπορεί να μας κάνει να νιώθουμε ότι ο σύντροφό μας θα αναζητήσει μια άλλη παρέα με περισσότερα κοινά ενδιαφέροντα.
Ανασφάλεια ικανοτήτων
Η αίσθηση που μας προκαλείται από την έλλειψη κάποιον ικανοτήτων. Πάλι, μπορούμε να νιώσουμε ότι η έλλειψη ικανότητας μας σε κάποιο άθλημα ή ακόμα και η αδυναμία μας σε επικοινωνιακό επίπεδο (κοινωνική ικανότητα), δημιουργεί μια αόρατη απειλή για τη σχέση, προκαλώντας έντονα συναισθήματα νευρικότητας τα οποία έχουν φυσικά αντίκτυπο και στην πνευματική υγεία της σχέσης μας.
Ανασφάλεια αποφυγής
Η συγκεκριμένη εκδηλώνεται με το φόβο μας να αντιμετωπίσουμε συγκεκριμένες καταστάσεις ή και πρόσωπα. Συχνό φαινόμενο αποτελεί η αποφυγή καυγάδων στη σχέση μας, καθώς «δεν αντέχουμε τις εντάσεις». Δεν συνειδητοποιούμε όμως ότι ακόμα και αυτό αποτελεί ένα αναγκαίο κακό μέσα από το οποίο θα λύσουμε τις διαφορές μας και θα έρθουμε σ’ ένα βαθύτερο και ουσιαστικότερο επίπεδο κατανόησης του άλλου.
Ανασφάλεια παθητικής ανησυχίας
Είναι ο φόβος μην τυχόν μας συμβεί κάτι χωρίς να έχουμε ενεργό ρόλο. Πολύ σύνηθες στις σχέσεις μας, είναι η ανασφάλεια που νιώθουμε μην τυχόν βγει ο σύντροφος μας με τους φίλους του για βόλτα το βράδυ, γνωρίσει μια ελκυστική παρουσία και βρεθούμε…απατημένες.
Ανασφάλεια ενεργητικής ανησυχίας
Η συγκεκριμένη εκδηλώνεται με το φόβο μήπως κάποια πράξη μας επιφέρει σε εμάς αρνητικό αποτέλεσμα. Παράδειγμα αποτελεί η αδράνεια μας σε μια σχέση, όπου φοβόμαστε μη τυχόν πούμε ή κάνουμε κάτι και μας απορρίψει ο σύντροφός μας. Έτσι, γινόμαστε υστερικές σε κάθε τι ασήμαντης σημασίας –μην μας δει το πρωί ο άλλος απεριποίητες, αχτένιστες- χάνοντας ίσως τη πραγματική ουσία της σχέσης και μην αφήνοντας ποτέ το σύντροφό μας να δει το πραγματικό μας εαυτό.
Πιθανότατα να μπορούμε να συσχετίσουμε τον εαυτό μας σε μία ή και περισσότερες από τις παραπάνω κατηγορίες. Σημασία έχει αν τελικά πρέπει να αφήσουμε αυτές τις φοβίες να καταστρέψουν ό,τι όμορφο μπορεί να προκύψει και να αναπτυχθεί σε μια σχέση. Η συνεχής αυτή μας ανησυχία το μόνο που επιτυγχάνει είναι να δηλητηριάζει εκ των έσω τη σχέση μας, τόσο με ζήλιες όσο και με φωνές, καυγάδες κ.λ.π. . Όσο και αν δύσκολο είναι να καταπολεμήσουμε όλα όσα μας τρομάζουν –γιατί ποιος είπε άλλωστε ότι είναι εύκολο;- μήπως αξίζει τελικά να δώσουμε αν όχι στη σχέση αλλά κυρίως στον εαυτό μας μια ευκαιρία για να ευτυχήσει;
Πρέπει να σταματήσουμε να πιστεύουμε σε τέρατα και παραμύθια, και να κοιτάξουμε κατάματα την αλήθεια, η οποία ίσως να μην είναι η πιο ευχάριστη αλλά σίγουρα η πιο επιθυμητή. Εξάλλου πόσο δίκαιο φαντάζει να κατηγορούμε και να εναποθέτουμε δικές μας ανασφάλειες και φόβους στη πλάτη του συντρόφου μας; Ίσως να έρχεται κάποια φορά η στιγμή, που πρέπει να είμαστε περισσότερο αντικειμενικές παρά συναισθηματικές σε μια σχέση. Η συνύπαρξη και το συναισθήματος και της λογικής είναι το ιδανικό, αρκεί να μην γέρνει η ζυγαριά σε καμία από τις δύο αυτές πλευρές….
Συντάκτρια: anastasia g