Εν έτει 2018, η έκθεση όλων μας σε πληροφορίες και συζητήσεις που έχουν να κάνουν με την οικονομική κρίση που διανύουμε είναι συχνή έως και καθημερινή, κάτι ασφαλώς που είναι σε μεγάλο βαθμό αιτιολογημένο. Πιο σημαντική από την οικονομική στενότητα και την κρίση που διέρχεται η χώρα μας αναφορικά με τα οικονομικά της, όμως, είναι η άσχημη τροπή και κυρίως τα εμπόδια που δυσχεραίνουν τις ερωτικές διαπροσωπικές σχέσεις. Στα πλαίσια αυτά, λοιπόν, το γυναικείο διαδικτυακό περιοδικό Δυναμική Γυναίκα αποφάσισε να συμπεριλάβει ένα άρθρο που θα θίγει επιμέρους ζητήματα που έχουν να κάνουν με την κρίση στη σχέση (ή την κρίση στις σχέσεις γενικότερα).
Τι σημαίνει ότι κάποιο ζευγάρι περνάει κρίση στη σχέση του; Ποια είναι τα λάθη που κάνει είτε το ένα είτε το άλλο μέλος είτε και οι δύο κι έτσι ωθούνται σιγά – σιγά σε κρίση στη σχέση τους ή ακόμη και στην ολοκλήρωσή της; Ποια σημάδια θα μπορούσαν να μας κρούσουν τον κώδωνα του κινδύνου και να μας υποψιάσουν πως ενδέχεται η σχέση μας να περνάει κρίση κι εμείς δεν το έχουμε ακόμα διαπιστώσει; Και, τέλος, τι μπορούμε τόσο εμείς ως γυναίκες όσο και μαζί με το σύντροφό μας να κάνουμε προκειμένου να μη διαμορφώσουμε ποτέ εύφορο έδαφος για την κρίση στη σχέση μας, καθώς και ποιοι θα ήταν οι κατάλληλοι τρόποι διαχείρισης μιας τέτοιας κρίσης εφόσον έχει ήδη προκληθεί;
Σε αυτά τα τρία τελευταία ερωτήματα θα προσπαθήσουμε να δώσουμε τις δικές μας απαντήσεις, σύμφωνα φυσικά με την προσωπική οπτική γωνία από την οποία βλέπουμε το εν λόγω θέμα. Ελπίζουμε να σας φανούν χρήσιμες οι πληροφορίες και οι συμβουλές μας και να τις διαβάσετε ως το τέλος!
Κρίση στη σχέση: Τα βασικά λάθη στα οποία εμπίπτουμε και συμβουλές να τα διαχειριστούμε
- Δεν επικοινωνούμε ή δεν επικοινωνούμε σωστά. Η επικοινωνία μεταξύ δύο ατόμων αποτελεί μία πράξη αλληλεπίδρασης, κατά την οποία τόσο το ένα όσο και το άλλο άτομο εκφράζουν και μεταφέρουν τα μηνύματα που επιθυμούν. Η επικοινωνία μεταξύ ανθρώπων είναι ασφαλώς λεκτική, αλλά μπορεί να γίνεται και με άλλους τρόπους μη λεκτικούς, όπως λόγου χάρη με μορφασμούς του προσώπου, με το νεύμα που δίνεται από τα μάτια μας και λοιπά. Μάλιστα, όταν δύο άτομα είναι αρκετό χρονικό διάστημα μαζί κι άρα σε τακτική επικοινωνία η μη λεκτική επαφή αναπτύσσεται ολοένα και περισσότερο. Αυτό μπορεί να λάβει δύο ερμηνείες: από τη μία, είναι επαρκής ένδειξη ή ακόμη και απόδειξη ότι τα δύο αυτά άτομα περνούν πολύ χρόνο μαζί και ο ένας ενδιαφέρεται για τον άλλον, εξ ου και η ικανότητα επικοινωνίας τους μόνο με ένα βλέμμα· από την άλλη, είναι εξίσου επαρκής συνθήκη και συνάμα ένδειξη απουσίας λεκτικής επικοινωνίας, η οποία ωστόσο είναι απαραίτητη μέσα στο ζευγάρι. Με τη λεκτική επικοινωνία καθίσταται δυνατή η μεταφορά και έκφραση των συναισθημάτων μας προς το σύντροφό μας. Η έλλειψή της μπορεί να οδηγήσει σε εσφαλμένα συμπεράσματα κι από τις δύο πλευρές καθώς και στο να θεωρεί ο ένας αυτονόητο και δεδομένο από τον άλλον το να καταλάβει τι εννοεί χωρίς όμως να το έχει επικοινωνήσει με λόγια. Και, χωρίς να το πάρουν χαμπάρι, έχουν φτάσει σε ένα σημείο να μη μιλούν μεταξύ τους και πολύ. Ακόμη χειρότερο είναι όταν το ζευγάρι γενικά αποφεύγει ή δεν επιδιώκει την επικοινωνία στα πλαίσια του δεσμού τους, μια επικοινωνία που αρμόζει να περιλαμβάνει κάθε είδους ζήτημα προκειμένου να είναι εποικοδομητική για τους ίδιους και για τη σχέση τους. Έμμεσο – τελικό απότοκο της μη επικοινωνίας ή της μη λεκτικής επικοινωνίας ανάμεσα σε ένα ζευγάρι θα μπορούσε με βεβαιότητα να είναι η κρίση στη σχέση τους. Για να μην οδηγηθούν στην κρίση, τόσο το ένα όσο και το άλλο μέλος της σχέσης οφείλει να επικοινωνεί πρώτα λεκτικά κι έπειτα μη λεκτικά με το / τη σύντροφό του / της για κάθε ζήτημα που μπορεί να προκύψει. Όσο εύκολο είναι, όμως, να το λέμε, τόσο δύσκολο είναι γίνει πράξη…
- Θεωρούμε το σύντροφό μας αυτονόητο, δεδομένο. Προς το τέλος του προηγούμενου bullet αναφερθήκαμε στο ότι με τη μη λεκτική επικοινωνία ελλοχεύει ο κίνδυνος της αναμονής από τον άλλον να κατανοήσει τι εννοούμε και τι θέλουμε χωρίς να του το λέμε με σαφήνεια, κάτι που θεωρούμε δεδομένο και αυτονόητο. Ένα δεύτερο λάθος σχετικό με αυτό είναι το συγκεκριμένο· το να θεωρούμε δεδομένο και αυτονόητο το σύντροφό μας. Σε αυτό συμβάλλει αφενός ο πολύς καιρός με τον οποίο είμαστε μαζί με τον αγαπημένο μας (κι ό,τι αυτός ο καιρός μπορεί να επιφέρει, όπως ρουτίνα με την αρνητική έννοια, μεταπήδηση σε ακραία οικειότητα κ.λπ.), και αφετέρου το άγχος. Ναι, το άγχος λειτουργεί ως επιβαρυντικός παράγοντας που υπεισέρχεται και δρα καταστροφικά για μία σχέση. Γιατί, υπό καθεστώς άγχους, θεωρούμε ότι ο σύντροφός μας είναι ένα σταθερό και αυτονόητο κομμάτι της ζωής μας, το οποίο ασφαλώς μπορούμε να παραμελούμε όταν είμαστε γεμάτοι με άλλα προβλήματα (οικονομικά, επαγγελματικά κ.ο.κ.). Ως απόρροια αυτού, αφήνουμε τις κοινές μας δραστηριότητες να ατονήσουν, η επικοινωνία μας μαζί του ασθενεί εξίσου, ενώ συχνά συμβαίνει να λέμε και να προσπαθούμε να επιλύσουμε μόνες τα προβλήματά μας. Αναπόφευκτη καθίσταται, επομένως, η απομάκρυνση, η δυσκολία στη συνεννόηση, η μη κοινή πορεία στην καθημερινότητα και στη ζωή γενικότερα, κι άρα η κρίση στη σχέση μας. Όπως μπορείτε εύκολα να αντιληφθείτε, η μόνη συμβουλή στη διαχείριση της εν λόγω λανθασμένης συμπεριφοράς μας με στόχο να μην επέλθει η κρίση στη σχέση είναι το να ΜΗ θεωρούμε το σύντροφό μας δεδομένο και σταθερό ανεξάρτητα από τις δικές μας πράξη και τη δική μας συνολική στάση απέναντί σε εκείνον και στη σχέση μας. Κάτι που στην πράξη θέλει αρκετή δουλειά, αγαπητές μου.
- Προσπαθούμε να αλλάξουμε το σύντροφό μας. Το ότι με το σύζυγό μας δεν έχουμε ολόιδιες συνήθειες, προτιμήσεις, απόψεις κι αντιδράσεις είναι λογικό – σε μία πρώτη προσέγγιση – να μας ενοχλεί, να μην το επιθυμούμε έστω. Βέβαια, πολύ πιθανό όλα αυτά τα διαφορετικά να ευνόησαν κάποτε τη δημιουργία του πάθους και πόθου και την αρχή της σχέσης μας! Μετά από μήνες ή χρόνια σχέση, ωστόσο, συμβαίνει πράγματι να μας κουράζει ή να μας ενοχλεί το ότι υπάρχουν διαφορετικότητες όπως οι προαναφερθείσες. Τι πρέπει να κάνουμε; Ας κατανοήσουμε ότι κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να είναι ακριβές αντίγραφο του άλλου, ειδάλλως ποιο το νόημα; Η διαφορετικότητα, όσο κι αν δεν μας αρέσει ώρες – ώρες, είναι ο παράγοντας αυτός που έχει τη δύναμη να διατηρεί αμείωτο το ενδιαφέρον σε μία διαπροσωπική σχέση, πόσο μάλλον σε μία ερωτική σχέση. Αρκεί, συνεπώς, να συνειδητοποιήσουμε πως καθ’ όλη τη διάρκεια της από κοινού ζωής μας ο καλός μας δεν μπορεί να φέρεται, να αντιδρά και να προτιμά όπως και ό,τι κι εμείς οι ίδιες· κάτι άλλωστε που δεν κάνουμε κι εμείς σε σχέση με εκείνον. Είναι σφάλμα από πλευρά μας να επιδιώκουμε να τον αλλάξουμε βάσει του πώς θα θέλαμε να είναι, ειδικά όταν η προσπάθειά μας αυτή αρχίζει να καταβάλλεται αφού γίνει η σχέση, αφού «δέσουμε το γάιδαρό μας»… , κάτι που ουκ ολίγες φορές έχουμε δει και ξαναδεί να συμβαίνει σε πολλά ζευγάρια. Η κοπέλα, για παράδειγμα, ερωτεύεται ένα γυναικά, που καθημερινά ασχολείται κατά κόρον με τη δουλειά, το σώμα και συλλήβδην το image του, αλλά αφότου «τα φτιάξει» μαζί του προσπαθεί να τον κάνει όπως εκείνη θα ήθελε…
- Δεν σκεφτόμαστε από κοινού το μέλλον. Όταν μιλάμε για κοινό οραματισμό, σχεδιασμό και προετοιμασία για το κοινό μέλλον, δεν αναφερόμαστε απαραίτητα στην απόκτηση παιδιών, αυτοκινήτου, σταθερής εργασιακής θέσης, ταξιδιών και αγορά σπιτιού. Αναφερόμαστε, ωστόσο, στην ουσιαστική επικοινωνία ανάμεσα στο ζευγάρι, τμήμα της οποία δε γίνεται να μην αποτελεί και η προβολή στο μέλλον: «Πώς μας φαντάζεσαι, Νίκο μου, σε 3, 5, 15 χρόνια; Τι πιστεύεις ότι θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε τότε; Θέλεις να σου πω εγώ τι πιστεύω ότι θα έχει αλλάξει προς το καλύτερο αλλά και τι φοβάμαι ότι μπορεί να αλλάξει προς το χειρότερο;» … Τέτοια περίπου ερωτήματα είναι βασικό να τίθενται στα πλαίσια της επικοινωνίας ενός ζευγαριού. Όχι καθημερινά, φυσικά, διότι έτσι θα είναι να ζούμε το μέλλον στο παρόν κι άρα να μην απολαμβάνουμε την κάθε στιγμή του παρόντος μας. Είναι, όμως, αναμφίβολο πως κατ’ αυτόν τον τρόπο θωρακίζεται στην ουσία η σχέση και καθίσταται ευκολότερη και πιο βέβαιη η αποτελεσματική επίλυση μίας ενδεχόμενης μελλοντικής κρίσης, ή ακόμη μπορεί και να προληφθεί πλήρως εκ των προτέρων. Διότι πολλάκις συναντάμε ζευγάρια που έπειτα από την πρώτη κρίση στη σχέση τους προχωρούν στο να κάνουν γάμο, να αγοράσουν σπίτι, να αποκτήσουν παιδιά, να, να, να, … για να διασφαλίσουν – όπως νομίζουν – τη συνέχιση της σχέσης τους. Το κενό, όμως, θα παραμονεύει αέναα σε μία γωνίτσα, και δεν πρόκειται να γεμίσει εάν δε λυθούν από κοινού τα όποια προβλήματα ενδεχομένως να γεννηθούν και φυσικά εάν δεν υπάρξει κοινός οραματισμός και σχεδιασμός και από τους δύο.
Κρίση στο γάμο: Τα 3 «πρακτικά» σημάδια που μπορεί να τη φανερώνουν
- Δεν έχουμε ερωτική διάθεση για το / τη σύντροφό μας. Μία απουσία που μπορεί να αφορά είτε το ένα από τα δύο μέλη του ζεύγους είτε και τα δύο. Και είναι ένα σημάδι που μπορεί εύκολα να υποδηλώνει κρίση στη σχέση μας, δίχως βέβαια αυτό να είναι απόλυτο. Διότι, όπως λέει και η Τριγωνική Θεωρία του Stenberg στο χώρο της Ψυχολογίας των Διαπροσωπικών Σχέσεων, την έντονη ερωτική επιθυμία, τον αμείωτο πόθο και πάθος και τη συνεχή διάθεση για σεξ που χαρακτηρίζουν συνήθως την αρχή μίας ερωτικής σχέσης, είθισται να διαδέχονται ο σεβασμός, η εκτίμηση, η αγάπη, η οικειότητα, η δέσμευση και η μειωμένη ως ένα βαθμό ερωτική επιθυμία και διάθεση για σεξ που συμπεριλαμβάνεται μέσα σε ή μπορεί να αποτελέσει αποτέλεσμα της οικειότητας και της δέσμευσης. Πότε, λοιπόν, η απουσία ερωτικής διάθεσης προς το ή τη σύντροφό μας υποδηλώνει κρίση στη σχέση μας; Όταν είναι παντελής, κι όχι απλώς μειωμένη. Όταν είτε ο ένας είτε και οι δύο δε νιώθουν ένα ερωτικό… σκίρτημα για το σύντροφό τους σχεδόν ποτέ.
- Τσακωνόμαστε συνεχώς. Πολλές φορές έχουμε επισημάνει στα άρθρα του περιοδικού μας ότι οι καβγάδες εντός του ζευγαριού αποτελούν ένδειξη ενδιαφέροντος του ενός για τον άλλον, εξ ου και η αποτίμησή τους ως εποικοδομητικούς παράγοντες για τη στήριξη, τη συνέχιση και την ενδυνάμωση μιας σχέσης. Εντούτοις, όταν οι τσακωμοί είναι συνεχείς και ασταμάτητοι, όταν το ζευγάρι καταλήγει σε καβγά κάθε φορά που ξεκινάει μία κουβέντα, τότε αυτά δε δείχνουν σίγουρα ότι προσπαθούν να επιλύσουν τις διαφωνίες τους και τα προβλήματα που ανακύπτουν κατά την από κοινού πορεία τους. Αντιθέτως, δηλώνει με σαφήνεια ότι πιάνονται από ασήμαντες αφορμές, κάτι που από πίσω του κρύβει τη μη ικανοποίησή τους καθώς και το ότι η σχέση τους τελικά δεν πληροί τις προσδοκίες που εκ των προτέρων είχαν. Έτσι, γίνονται σκληροί, απότομοι, εγωιστές, αμείλικτοι, ενώ δε λείπουν οι προσβολές, οι αλληλοκατηγορίες, ακόμα και το υβρεολόγιο που εκστομίζει ο ένας για τον άλλον.
- Δεν επιδιώκουμε τις κοινές δραστηριότητες και γενικότερα το να περνάμε το χρόνο μας μαζί. Πριν βιαστούμε να πούμε ότι το συγκεκριμένο σημάδι εμφανίζεται και στη δική μας σχέση κι άρα αποτελεί μία ένδειξη κρίσης στη σχέση μας, σίγουρα χρειάζεται πρώτα να αναλογιστούμε κατά πόσο δυνατή είναι η εύρεση κοινού χρόνου με τον αγαπημένο μας και το πώς και οι δύο επιλέγουμε να τον αξιοποιούμε. Στην περίπτωση που διαπιστώσουμε πως είτε εμείς είτε εκείνος είτε και οι δυο μας προτιμάμε στο λίγο ή πολύ ελεύθερο χρόνο μας να βγαίνουμε ξεχωριστά, με τις δικές μας παρέες, να βλέπουμε μόνοι τηλεόραση κ.λπ. κ.λπ., τότε ναι, αυτό μας πηγαίνει προς την κατεύθυνση αυτή. Η αίσθηση ότι ο σύντροφός μας και οι δραστηριότητες μαζί του δε μας γεμίζουν πλέον χαρά, αλλά μόνο δυσάρεστα συναισθήματα (αίσθημα ρουτίνας, ανίας, εξαναγκασμού, κ.ά.), θα μπορούσαν να ανησυχήσουν ένα ζευγάρι και να το θορυβήσουν προς την κατεύθυνση του ότι μάλλον διέρχονται μία κρίση στη σχέση τους, την οποία κι έχει έρθει η ώρα να δουν καθαρά και να προσπαθήσουν να επιλύσουν.
Κρίση στη σχέση: Έξι αποτελεσματικοί τρόποι διαχείρισής της
Αν και σε προηγούμενη ενότητα εντάξαμε ξανά ορισμένες βασικές συμβουλές διαχείρισης της κρίσης στη σχέση, επιλέξαμε να μιλήσουμε και ξεχωριστά για το πώς μπορείτε να… «σώσετε» τη σχέση σας από τις κρίσεις που έχει ήδη διέλθει αλλά και το πώς μπορείτε να προλάβετε την εκδήλωση μελλοντικών κρίσεων. Με ιδιαίτερη συντομία, αναφέρουμε τους τρόπους και τις συμπεριφορές που ένα ζευγάρι μπορεί να υιοθετήσει. Μάλιστα, μπορείτε απλώς να… εμπνευστείτε από τις δίκες μας συμβουλές και προτροπές και να διαμορφώσετε μόνοι και μόνες σας το δικό σας «σχέδιο διάσωσης» της σχέσης σας!
- Πρώτα απ’ όλα είναι υποχρεωτικό να υπάρξει δέσμευση και από τους δύο συντρόφους πως θέλουν πραγματικά να σώσουν τη σχέση τους και είναι πρόθυμοι να μπουν στη διαδικασία αυτή, ό,τι κι αν απαιτεί να γίνει, αναγνωρίζοντας βέβαια εκ των προτέρων ότι η προσπάθεια αυτή μπορεί να φέρει καρπούς έπειτα από πολύ καιρό και ότι ενδέχεται εν τέλει για διάφορους λόγους να μην στεφτεί από επιτυχία.
- Εν συνεχεία, μία απλή και αποτελεσματική μέθοδος για την επίλυση μίας κρίσης στη σχέση θα μπορούσε να είναι η συζήτηση στο κρεβάτι. Ξέρουμε ότι πολλοί άνδρες συνήθως την αποκαλούν «κρεβατομουρμούρα», και καλά κάνουν. Γιατί όταν εμείς καθόμαστε και μιλάμε μόνες μας την ώρα που ξαπλώνουμε με το σύντροφό μας στο κρεβάτι χωρίς εκείνος να δίνει την πρέπουσα σημασία σε αυτά που έχουμε να του πούμε και μάλιστα όταν αυτό το κάνουμε με φωνή και τόνο φωνής τύπου… γκρίνιας, ε, πώς θα του ακούγονται όσα του λέμε; Έχοντας, ωστόσο, αποφασίσει συνειδητά και οι δύο την κοινή δράση για την αντιμετώπιση της κρίσεως στη σχέση σας, τότε η κρεβατοκάμαρα φαίνεται να αποτελεί τον ιδανικό χώρο για να συζητάτε έστω και μερικά λεπτά. Δοκιμάστε το!
- Η αγκαλιά είναι το ίαμα στις πληγές που έχουν προκληθεί σε μία σχέση, το μυστικό για μία αγαπημένη κι ευτυχισμένη ζωή κάθε ζεύγους. Μην ξεχνάτε να αγκαλιάζετε και να αγγίζετε συχνά ο ένας τον άλλον, όποτε σας δίνεται η ευκαιρία.
- Κάντε πράγματα μαζί μέσα στο σπίτι, όπως μαγείρεμα, καθάρισμα, στολισμός, αλλαγή διακόσμησης ενός χώρου, παζλ, επιτραπέζια παιχνίδια και ό,τι άλλο μπορείτε να φανταστείτε και που άπτεται των ενδιαφερόντων σας.
- Κάντε πράγματα μαζί και έξω από το σπίτι, όπως βόλτες, περιπάτους, γυμναστική, χορό, bowling, ταξίδια, μικρο-αποδράσεις και ό,τι άλλο μπορεί να ενδιαφέρει και να αρέσει και στους δυο σας. Προηγουμένως αναφέραμε πως η έλλειψη κοινών δραστηριοτήτων είθισται να αποτελεί σημάδι κρίσης σε μία σχέση. Επιδιώξτε, λοιπόν, να την αποφύγετε!
- Τέλος, είναι πολύ βοηθητικό για μία διαπροσωπική σχέση και δη ερωτική που διήλθε μία ή και περισσότερες κρίσεις να το διαχειρίζεται πλέον με εκπλήξεις κάθε είδους. Θέλετε να κλείσετε εισιτήρια για την αγαπημένη θεατρική παράσταση της κοπέλας σας; Κάντε τό της ως έκπληξη! Θέλετε να κλείσετε εισιτήρια στο σύντροφό σας για τους αγώνες ράλι που γίνονται σε λίγο καιρό σε πόλη του εξωτερικού ή για την ξένη ταινία που προβάλλεται τώρα στο cinema; Κάντε τό του ως έκπληξη! Δωράκια, post-it με όμορφα λόγια, μικρο-αποδράσεις ή οργανωμένα ταξίδια, ακόμη κι ένα αυτοσχέδιο παιχνίδι θησαυρού μπορούν να αποτελέσουν τους «πρωταγωνιστές» των εκπλήξεων σας και να συμβάλουν θετικότατα στη βελτίωση της ποιότητας της σχέσης σας, η οποία με τη σειρά της συνιστά συνθήκη ικανή να εγγυηθεί τη μη εμφάνιση μελλοντικών κρίσεων στο ζευγάρι.