Αν ανήκεις στην κατηγορία ανθρώπων που η αμηχανία και η συστολή χαρακτηρίζει και καθορίζει τη ζωή τους (καταστρέφοντάς τη σε ορισμένες περιπτώσεις), να ξέρεις πως δεν είσαι η μόνη. Πολλά άτομα αντιμετωπίζουν ήπιας ή πιο βαριάς μορφής ντροπαλότητα, εξαιτίας διαφόρων παραγόντων και δυσκολεύονται πολύ στο να την ξεπεράσουν.
Συνήθως η αμηχανία και η αίσθηση ντροπής έχει να κάνει με κοινωνική έκθεση, γνωριμία νέων ανθρώπων, με το να βρεθείς στο επίκεντρο της προσοχής, κλπ. Και φυσικά σχετίζεται άμεσα με την αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση ενός ανθρώπου. Μάλλον μιλάμε για έναν αλληλένδετο κύκλο. Όσο πιο χαμηλή αυτοπεποίθηση έχει κάποιος τόσο πιο ντροπαλός είναι και αντιστρόφως.
Οι περισσότεροι άνθρωποι που είναι ντροπαλοί, νοιάζονται υπερβολικά για το πώς φαίνονται στους άλλους και για το τι θα πουν και τι θα σκεφτούν για αυτούς. Γι’ αυτό και αποφεύγουν νέες γνωριμίες και γενικά κοινωνικές συναναστροφές.
Επειδή όλο αυτό, όμως, είναι πολύ ψυχοφθόρο για το άτομο που το βιώνει, κάποια στιγμή έρχεται η κρίσιμη ώρα που αποφασίζεις ότι θέλεις να βγεις από αυτό και να το ξεπεράσεις. Πρέπει να ξέρεις ότι δε θα γίνει από τη μία στιγμή στην άλλη, αλλά το γεγονός ότι αναγνωρίζεις το πρόβλημα και θέλεις να το παλέψεις, αρκεί για να γίνει μια σωστή αρχή.
Από κει και πέρα, θα ακολουθήσεις μυστικά και τεχνικές για την αντιμετώπιση ντροπαλότητας, τα οποία θα σε βοηθήσουν να την ξεπεράσεις και να γίνεις περισσότερο κοινωνική και εξωστρεφής.
Μυστικά και τεχνικές για την αντιμετώπιση ντροπαλότητας
1. Αναγνώρισε και αποδέξου το γεγονός
Πρώτα πρώτα να πούμε ότι ούτε είσαι η μόνη που ντρέπεται και αισθάνεται αμηχανία μπροστά σε κόσμο ή σε διάφορες περιστάσεις, ούτε είναι κάτι κατακριτέο. Και φυσικά δεν κάνεις κακό σε κανέναν άλλο παρά μόνο στον εαυτό σου, καθώς η αίσθηση της συστολής σε ταλαιπωρεί και σε κρατάει μακριά από σημαντικά κομμάτια της ζωής. Για να μπορέσεις να κάνεις τα πρώτα βήματα στο να αντιμετωπίσεις τη συστολή σου πρέπει πρώτα να την κατανοήσεις και να την αποδεχτείς. Μην αντιστέκεσαι στο γεγονός και μην προσπαθείς να πείσεις κανέναν ότι δε συμβαίνει. Απλά δέξου το κι αν θέλεις να το αλλάξεις θα έχεις κάνει σίγουρα την αρχή.
2. Αναζήτησε τις αιτίες
Αφού παραδεχτείς το γεγονός ότι είσαι ντροπαλή, για να δεις πώς θα το καταπολεμήσεις πρέπει να ψάξεις να βρεις ποιες είναι οι βασικές αιτίες που προκαλούν τη συστολή και την αμηχανία σου, ποια είναι η ρίζα που στηρίζει το συναίσθημα αυτό και το τροφοδοτεί. Το ότι είσαι ντροπαλή δεν έχει απαραίτητα να κάνει με εσωστρέφεια ή έλλειψη αυτοπεποίθησης (παρότι συνήθως σχετίζονται), μπορεί να υπάρχει κάτι άλλο που κρύβεται πίσω από την αμηχανία και το εκδηλώνεις κατ΄ αυτό τον τρόπο. Μπορεί δηλαδή να μιλάμε για σύμπτωμα κάποιου μεγαλύτερου και σοβαρότερου προβλήματος. Ψάξε να βρεις, λοιπόν, ποιες είναι συνήθως οι περιστάσεις στις οποίες νιώθεις αμήχανη και ίσως συνειδητοποιήσεις ότι δεν έχει να κάνει με εσένα, δε φταις εσύ αλλά οι καταστάσεις.
3. Κάνε πρόβα και προετοιμασία
Από τη στιγμή που πιάνεις τον εαυτό σου να δυσκολεύεται σε νέες γνωριμίες, σε προσέγγιση ανθρώπων και γενικά στην κοινωνική συναναστροφή, όταν επίκειται μια τέτοια περίσταση προσπάθησε να βελτιώσεις τις επικοινωνιακές σου ικανότητες και κάνε μια προετοιμασία-πρόβα με τον εαυτό σου αναζητώντας θέματα συζήτησης, όντας ενημερωμένη για ταινίες, συναυλίες, κ.ά. που λαμβάνουν χώρα, ή αν γνωρίζεις ποιοι θα είναι στην κοινωνική συγκέντρωση θυμήσου τα ενδιαφέροντά τους και τις ασχολίες τους και ενημερώσου πάνω σε αυτά ώστε να μπορέσεις να συμμετέχεις σε συζητήσεις ή και να τις ξεκινήσεις.
4. Προσπάθησε να διαχειριστείς την αμηχανία σου
Επειδή όταν ντρέπεσαι σε συγκεκριμένες περιστάσεις (κοινωνικές) είναι σαν να αντιμετωπίζεις μιας μορφής κοινωνικό άγχος, πρέπει να μάθεις να το διαχειρίζεσαι και να ηρεμείς. Αυτό μπορεί να γίνει με σωστές αναπνοές (μεγαλύτερης διάρκειας και πιο αργές) καθώς και με το να στέκεσαι ή να κάθεσαι κάπου που επιτρέπει στο σώμα σου να είναι χαλαρό, άνετο και να νιώθεις βολικά. Όσο πιο άνετα και χαλαρά αισθανθεί το σώμα σου, τόσο πιο κοινωνική και εξωστρεφής θα αρχίσεις να γίνεσαι και εσύ. Μια άβολη και όχι άνετη θέση δε θα σε βοηθήσει στο να καταπολεμήσεις την αμηχανία σου.
5. Στρέψε αλλού την προσοχή σου
Η ντροπαλότητα συνήθως προέρχεται από το γεγονός ότι μας απασχολεί και μας αγχώνει το πώς θα βγούμε προς τα έξω, πώς θα φανούμε στους άλλους, τι θα σκεφτούν και τι θα πουν για εμάς. Προκειμένου, λοιπόν, να την ξεπεράσεις πρέπει να εστιάσεις κάπου αλλού και να μη σε απασχολεί τόσο πολύ το πώς θα φανείς στους άλλους. Στρέψε την προσοχή σου σε εκείνους και μη σκέφτεσαι πώς βλέπουν αυτοί εσένα. Δείξε ενδιαφέρον στους υπόλοιπους ανθρώπους που σε περιτριγυρίζουν κάνοντάς τους ερωτήσεις για τον εαυτό τους και τα ενδιαφέροντά τους. Έτσι και θα αποσπάσεις το μυαλό σου και θα τους κολακεύσεις και σίγουρα θα φανείς φιλική και κοινωνική.
6. Μην υποτιμάς την εικόνα του εαυτού σου
Το γεγονός ότι ενδεχομένως δεν είσαι η ψυχή της παρέας ή η πιο εξωστρεφής της οικογένειας, δε σημαίνει ότι έχεις λιγότερη αξία ή λιγότερες ικανότητες από άλλους. Απλά είσαι διαφορετική προσωπικότητα και έχεις αναπτυγμένες πιο έντονα άλλες δεξιότητες πέρα από τις κοινωνικές ή επικοινωνιακές. Ο καθένας έχει τα χαρίσματά του και πάντα κάτι έχει να προσφέρει σε ένα άλλο γκρουπ ανθρώπων η παρουσία του. Το ότι δεν ακούγεσαι σ’ όλο το δωμάτιο και κινείσαι πιο αθόρυβα και διακριτικά δε σημαίνει ότι δεν έχεις θέση εκεί. Ίσως εσύ να πρέπει να αναλάβεις το ρόλο του ατόμου που γίνεται καλός ακροατής και δίνει καλές συμβουλές. Σίγουρα έχεις τη δική σου αξία και τα δικά σου χαρίσματα και δεν υπάρχει κανένας λόγος να συγκρίνεσαι με άλλους από το φιλικό ή οικογενειακό περιβάλλον γιατί αυτό θα σε κάνει να νιώσεις πιο άσχημα. Σκέψου ότι σε εκείνους ενδεχομένως λείπει κάτι άλλο που το έχεις εσύ σε περίσσεια. Η σωστή αντιμετώπιση ντροπαλότητας ξεκινάει από το σημείο που αρχίζεις να αποδέχεσαι και να εκτιμάς τον εαυτό σου με τα χαρίσματα και τις αδυναμίες του.
7. Κατάγραψε τις άβολες καταστάσεις και προσπάθησε να τις «νικήσεις»
Αφού έχεις εντοπίσει και αναγνωρίσει τις περιπτώσεις-καταστάσεις, κλπ. που σε κάνουν να ντρέπεσαι, να αισθάνεσαι αμηχανία και να νιώθεις άβολα, βάλε ως στόχο να κάνεις προσπάθεια στο να τις κατακτήσεις και να βγεις νικήτρια από αυτές. Ξεκίνα κάνοντας μια λίστα με τις καταστάσεις που σε κάνουν να νιώθεις τη λιγότερη συστολή ώστε να ξεκινήσεις πιο χαλαρά και κατακτώντας ένα ένα τα πιο «ελαφριά»περιστατικά θα προχωράς σε πιο δύσκολες δοκιμασίες. Ενδεχομένως να μη σου είναι εύκολο και να πάρει χρόνο αλλά αυτό μη σε ανησυχεί και μη σε κρατήσει πίσω. Να ξέρεις ότι κάθε φορά που θα πετυχαίνεις ένα στόχο, ακόμα και τον πιο μικρό, όπως το να ρωτήσεις έναν άγνωστο την ώρα, θα σου δίνει δύναμη και κίνητρο για να συνεχίσεις στους μεγαλύτερους στόχους. Πρέπει να είσαι αισιόδοξη και να σκέφτεσαι μόνο την επιτυχία για να τα καταφέρεις. Δοκίμασε να ρίχνεις τον εαυτό σου όσο πιο συχνά μπορείς σε κοινωνικές περιστάσεις, να μιλάς σε αγνώστους, να ξεκινάς συζητήσεις, να γίνεσαι κοινωνική και εξωστρεφής. Όσο πιο πολύ εξασκείσαι σε αυτό τόσο πιο άνετη θα γίνεσαι και θα βγάζεις από πάνω σου τη συστολή.
8. Φρόντισε να δείχνεις ανοιχτή και προσιτή
Τόσο η συμπεριφορά μας όσο και η στάση του σώματός μας (γλώσσα σώματος) μπορούν να εκπέμψουν προς τους άλλους το πώς αισθανόμαστε και να προσελκύσουν ή να απομακρύνουν ανθρώπους από κοντά μας. Η συστολή, όμως, και η αμηχανία πολλών ατόμων μπορεί να στείλει λάθος μηνύματα προς τα έξω και πολλές φορές το γεγονός ότι είσαι ντροπαλή σε κατηγοριοποιεί κάπου αλλού και σε κάνει να φαίνεσαι απρόσιτη, απόμακρη, ενδεχομένως και αλαζονική. Αυτό δεν το θέλεις. Προσπάθησε να είσαι χαμογελαστή, να κοιτάς τους ανθρώπους στα μάτια και να μην αποφεύγεις την οπτική επαφή και βέβαια να κρατάς μία σωστή στάση σώματος. Δηλαδή, μη σταυρώνεις τα χέρια σου μπροστά στο στήθος, μην κρατάς το κεφάλι χαμηλά, κράτα πίσω τους ώμους και προσπάθησε να μην έχεις συνέχεια τα χέρια σου απασχολημένα, π.χ με το κινητό. Δείξε ανοιχτή στο να σε προσεγγίσει κάποιος, φιλική και ευχάριστη. Μην κάθεσαι σε γωνίες και σε σημεία που κρύβεσαι από το σώμα άλλων και πιάσε μια χαλαρή θέση για να αισθάνεσαι άνετα. Τα μηνύματα που εκπέμπει η στάση και το πρόσωπό μας όταν είμαστε σε ένα χώρο με ανθρώπους που δε μας γνωρίζουν είναι αυτά που θα τους κάνουν να μας πλησιάσουν ή να θέλουν να μείνουν μακριά μας. Είναι κρίμα να σε αντιπαθήσουν ή να σε χαρακτηρίσουν αλαζονική μόνο και μόνο επειδή είσαι ντροπαλή. Ειδικά το χαμόγελο, ακόμα κι αν δε μιλάς καθόλου, είναι το Α και το Ω για να δείχνεις φιλική και προσεγγίσιμη.