Τα περισσότερα σημάδια γήρανσης είναι αποτέλεσμα της καθημερινής μας έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία. Η μακροχρόνια έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία έχει πολλές επιπτώσεις στο δέρμα, κάποιες είναι πιο ήπιες, όπως ρυτίδες, χρωματικές αλλοιώσεις, καλοήθεις βλάβες και άλλες πιο βαριές, όπως ο καρκίνος του δέρματος. Όμως εκτός από τον ήλιο, οποιαδήποτε πηγή υπεριώδους ακτινοβολίας (UVB) , όπως είναι το σολάριουμ προκαλεί τις ίδιες βλάβες και κάποιες φορές σε μεγαλύτερο βαθμό.
Τα σημάδια αυτά μένουν καλά κρυμμένα κάτω από την επιφάνεια της επιδερμίδας για χρόνια. Η εμφάνιση της φωτογήρανσης ξεκινάει από την εφηβεία και στα τέλη της δεκαετίας των 20 και στις αρχές των 30 τα πρώτα σημάδια της εμφανίζονται και όσο περνούν τα χρόνια γίνονται ακόμη πιο ξεκάθαρα.
Τί είναι η φωτογήρανση και πού εμφανίζεται
Η φωτογήρανση είναι ουσιαστικά η πρόωρη γήρανση του δέρματος που οφείλεται στην παρατεταμένη έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία (ήλιος, σολάριουμ). Μειώνεται το κολλαγόνο του οργανισμού και η επιδερμίδα χάνει την ελαστικότητά της.
Εμφανίζεται στα μέρη του σώματος που είναι πιο ορατά, όπως το πρόσωπο, το λαιμό, τα χέρια, τα χείλη και το πάνω μέρος του στήθους στις γυναίκες. Με τη συνεχή έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, οι ρυτίδες γύρω από τα μάτια και το στόμα με τα χρόνια αυξάνονται σε αριθμό και γίνονται έντονες και βαθιές πτυχές.
Επιπτώσεις φωτογήρανσης
1. Τραχύτητα
Η ηλιακή ακτινοβολία καταστρέφει τον υδρολιπιδικό φραγμό και την πάχυνση της κεράτινης στιβάδας της επιδερμίδας με αποτέλεσμα το δέρμα να γίνεται ξηρό και τραχύ.
2. Ρυτίδες
Οι ρυτίδες εμφανίζονται εξαιτίας της απώλειας κολλαγόνου και ελαστίνης στο χόριο. Παράλληλα αυξάνονται λόγω της αφυδάτωσης που υπάρχει στην επιδερμίδα.
3. Χαλάρωση
Το δέρμα χαλαρώνει γιατί δεν έχει την απαιτούμενη ελαστικότητα για να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της βαρύτητας.
4. Ωχρό δέρμα
Το δέρμα αποκτά μία ελαφριά κίτρινη απόχρωση λόγω της καταστροφής και μείωσης των αιμοφόρων αγγείων του δέρματος. Δηλαδή, το δέρμα παρουσιάζει ανεπάρκεια σε αιμοφόρα αγγεία.
5. Δυσχρωμίες
Οι δυσχρωμίες εμφανίζονται σε κάποιες περιοχές ως εντονότερος χρωματισμός του δέρματος και σε κάποιες άλλες περιοχές ως καταστροφή των χρωστικών κυττάρων, εκεί που το δέρμα είναι πιο ανοιχτό. Αυτό συμβαίνει και σε σκουρόχρωμες επιδερμίδες και αποτελεί ένα από τα πιο συχνά προβλήματα του σκουρόχρωμου δέρματος.
6. Ηλιακοί φαγέσωρες
Όταν το δέρμα έχει εκτεθεί για πολλά χρόνια στην ακτινοβολία UV υπάρχει μεγάλη καταστροφή, όπως μεγάλα μαύρα στίγματα στις περιοχές του προσώπου με μεγάλη λιπαρότητα (μύτη, μέτωπο). Αυτό είναι αποτέλεσμα του μεγάλου αριθμού κερατινοκυττάρων που αναμιγνύονται με το σμήγμα και φράζουν τους πόρους.
7. Ηλιακή υπερκεράτωση
Τα σημάδια από την ηλιακή ακτινοβολία προκαλούνται από την καταστροφή του DNA των κυττάρων του δέρματος, τα οποία έχουν εκτεθεί έντονα στον ήλιο και αναπτύσσονται ως υπερκεράτωση ή καρκίνο του δέρματος.
8. Ελάστωση
Η ελάστωση είναι γνωστή και ως “δέρμα χήνας” και εμφανίζεται στο λαιμό και το θώρακα. Αυτό συμβαίνει γιατί το υλικό της ελαστίνης σχηματίζει σε αυτές τις περιοχές μία συμπαγή μάζα. Οι ελαστικές ίνες σπάνε από την έκθεση στις ακτίνες UV και διασκορπίζονται σε μικρές μπάλες. Είναι πολύ δύσκολο να θεραπευτεί και είναι μόνιμη η καταστροφή αυτή.
Προστασία από την ηλιακή ακτινοβολία
- Να αποφεύγετε την έκθεσή σας στον ήλιο από τις 12 το μεσημέρι έως τις 4 το απόγευμα, τις ώρες δηλαδή που είναι πιο έντονη η ηλιοφάνεια.
- Ακόμη και μία συννεφιασμένη μέρα που δεν έχει τόσο έντονη ζέστη παραμένει επικίνδυνη. Η θερμοκρασία και η ηλιοφάνεια σαφώς και είναι μειωμένες αλλά δεν ισχύει το ίδιο για την ακτινοβολία UV.
- Να αποφεύγετε την έκθεση στον ήλιο μετά την εφαρμογή αρώματος ή τη λήψη κάποιων φαρμάκων που είναι φωτοευαίσθητα (αντιβιοτικά, κορτιζόνη κλπ).
- Να πίνετε τακτικά νερό, χυμούς, τσάι και γενικά υγρά αλλά όχι αλκοόλ. Επίσης, να ενυδατώνετε το δέρμα σας πριν αλλά και μετά την έκθεση στον ήλιο.
- Να φοράτε πάντα γυαλιά ηλίου, καπέλο και φαρδιά ρούχα σε ανοιχτόχρωμα χρώματα και βαμβακερά υφάσματα.
- Για να μειωθεί η βλαβερή δράση της ακτινοβολίας UV και να αποφευχθεί η φωτογήρανση, είναι απαραίτητη η χρήση αντηλιακής προστασίας. Μάλιστα είναι σημαντικό να χρησιμοποιείτε αντηλιακό όλες τις εποχές του χρόνου και όχι μόνο το καλοκαίρι.