Googlάροντας τη φράση «το νόημα της ζωής», μπορούμε να βρούνε υπερ-πληθώρα άρθρων που αντιστοιχούν σε αυτήν. Θα μπορούσαμε, έτσι, να συνάγουμε το συμπέρασμα ότι πολλοί άνθρωποι μπαίνουν στη διαδικασία να αναζητήσουν κάτι τέτοιο, ο καθένας για τους δικούς του λόγους κι έπειτα από τις δικές του αφορμές.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, το περιοδικό Δυναμική Γυναίκα αποφάσισε να γράψει δύο λόγια σχετικά με το νόημα της ζωής, αυτό το πολυσυζητημένο αλλά πάντοτε αμφιλεγόμενο θέμα, στο οποίο μάλλον κανείς δεν είναι σε θέση να δώσει μία πλήρη και ολοκληρωμένη απάντηση, αλλά όλοι μπορούμε να προσθέσουμε το λιθαράκι μας στην ερμηνεία και περιγραφή του.
Προλογικά
Συχνά, ακούγονται λόγια όπως τα εξής: «όταν θέλεις κάτι, το σύμπαν θα σου το δώσει», «όλα για κάποιο λόγο γίνονται», ή το ακόμη χειρότερο «όλα εδώ πληρώνονται», λες και υπάρχει κάποιος που κρατάει ένα τεφτέρι με χρέη των άλλων και περιμένει πότε θα του τη φέρει και θα τον κάνει να πληρώσει. Επίσης, το κάρμα, το γραφτό και το «ο Θεός βλέπει» θα μπορούσαν εύλογα να συμπληρώσουν την ανωτέρω λίστα.
Οι θρησκείες με τους… «εκπροσώπους» τους, οι τσαρλατάνοι της μαντείας, της αστρολογίας, της μαγείας και του φενγκ σούι εκμεταλλεύονται την τάση ή ακόμα και ανάγκη μας να βρούμε το νόημα της ζωής και να αποκτήσουμε μία ζωή πλήρη, με στόχους και ευτυχισμένη και προβαίνουν σε αυθαίρετες θεωρήσεις, προτροπές και συμβουλές. Ωστόσο, ουδείς από τους παραπάνω τομείς δεν αναφέρεται ρητά και επεξηγηματικά γύρω από το ποιο είναι το νόημα της ζωής, μιας και ούτε αυτοί δύνανται να το γνωρίζουν, μιας και επίσης δεν υπάρχει ένα ενιαίο νόημα κοινό για όλους τους ανθρώπους. Όλοι τους στηρίζονται στην απουσία του νοήματος.
Αξίζει, όμως, πράγματι να πιστεύουμε ότι το σύμπαν, ο Θεός ή η μοίρα είναι οι αρμόδιοι για να μας φέρουν κάτι που επιθυμούμε και, μακροπρόθεσμα, να μας οδηγήσουν στο να βρούμε το νόημα της ζωής; Και εδώ εγείρεται το ερώτημα: αν όχι αυτοί, τότε ποιος είναι ο αρμόδιος στον οποίο μπορούμε ή ακόμη αρμόζει να αναζητούμε το νόημα της ζωής;
Πού αρμόζει να αναζητούμε το νόημα της ζωής;
Από τη δική μας οπτική γωνία, η εναπόθεση των ελπίδων μας σε ανώτερες δυνάμεις και όντα, εκτός του εαυτού μας, είναι τουλάχιστον ασταθής (για να μην τη χαρακτηρίσουμε άκρως εσφαλμένη). Κατ’ εμάς, ο εαυτός του καθενός και μόνον είναι σε θέση να τον βοηθήσει κατά την αναζήτηση του προσωπικούς νοήματος της ζωής του.
Γι’ αυτό κι επισημαίνουμε για δεύτερη φορά ότι το νόημα της ζωής δε δέχεται μία καθολική απάντηση, δεν είναι ίδιο για όλους τους ανθρώπους εν γένει, κι ούτε πρέπει να γίνεται ή να θεωρείται ότι είναι ίδιο. Κι ας προσπαθούν ορισμένοι καιροσκόποι και κερδοσκόποι να εκμεταλλευτούν την κατάσταση προς δικό τους όφελος…
Πέραν τον «φενγκ σουιτών» και των λοιπών που προαναφέραμε, μιλάμε και για όλες εκείνες τις εταιρείες που προωθούν συγκεκριμένα πρότυπα και standards ομορφιάς και εμφάνισης, μέσα από την επίτευξη των οποίων είναι τάχα κάποιος σε θέση να βρει την ευτυχία και το νόημα της ζωής του. Η αποκαλούμενη «κοινωνία του θεάματος», που εδράζει κυρίως στην τηλεόραση, τα περιοδικά και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για τη μαζοποίηση της ατομικής σκέψης, στα πλαίσια της οποίας η ανταπόκριση στα προβαλλόμενα πρότυπα επαινείται (υποθετικά), ενώ η μη επίτευξή τους «ποινικοποείται» και προκαλεί ενοχές στον άνδρα ή τη γυναίκα που δεν μπορεί να αποκτήσει την ομορφιά του Brad Pitt, τα χείλη της πρώην συζύγου του, το σώμα της Ελένης Μενεγάκη και την τύχη της Melania Trump (γιατί πολλοί τη θεωρούν τυχερή!).
Εντούτοις, το νόημα της ζωής, αγαπητές και αγαπητοί μου, δε βρίσκεται σε καμία περίπτωση στις εντελώς περιστασιακές απολαύσεις και τα υλικά αποκτήματα. Αυτά μπορούν απλά να κάνουν πιο εύκολη τη ζωή μας. Δε σημαίνει, όμως, ότι είναι επαρκή για να μας κάνουν χαρούμενους ή πλήρεις. Εμείς οι ίδιοι είμαστε οι μόνοι που μπορούμε να γνωρίζουμε τι πραγματικά μας καθιστά γεμάτους, τι πραγματικά μας ολοκληρώνει, τι πραγματικά μας προσφέρει ευτυχία και ικανοποίηση. Δεν είμαστε ενεργούμενοι από ανώτερες δυνάμεις ή πιόνια ενός ευρύτερου σχεδίου (όπως έλεγε και ο Καρτέσιος με τη θεωρία του Κακού Δαίμονα). Ως εκ τούτου, στον εαυτό μας και μόνον σε αυτό αρμόζει να αναζητούμε το νόημα της ζωής, το δικό μας, ξεχωριστό και μοναδικό νόημα για τη δική μας, ξεχωριστή και μοναδική ζωή!
Τα 3 «Π» για να βρούμε το νόημα της ζωής
Παρά την εξατομίκευση που μόλις τονίσαμε ότι χαρακτηρίζει το νόημα της ζωής και τη διαδικασία αναζήτησής του από κάθε άτομο, πιστεύουμε ότι ορισμένα σημεία είναι πιθανό να είναι κοινά σε όλους ή, καλύτερα, στους περισσότερους και στις περισσότερες από εμάς. Αυτά παρουσιάζουμε ευθύς αμέσως.
Καταρχάς, είναι πάρα πολύ σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε το βαθμό σπουδαιότητάς μας στη ζωή, στον κόσμο αυτό. Χωρίς να θέλουμε να είμαστε απαισιόδοξες ή να περάσουμε οποιοδήποτε αρνητικό μήνυμα, αλλά ούσες ρεαλίστριες, έχουμε την άποψη ότι ο καθένας και η καθεμία από εμάς αποτελεί αυτό που λέμε «μία πολύ μικρή κουκίδα στο χάρτη», τόσο μικρή που η απώλειά της δεν είναι ικανή να προκαλέσει τεράστια ζημιά στο σύνολο του πληθυσμού. Με αυτό, θέλουμε να υπογραμμίσουμε το πόσο εσφαλμένο και μη δικαιολογημένο είναι το να θεωρούμε τους εαυτούς μας υπερ-σημαντικούς για τους άλλους ή ακόμη και για την ανθρωπότητα. Το ότι ο Γαλιλαίος είπε ότι η Γη γυρίζει, είναι αληθές· δεν είπε όμως ότι γυρίζει γύρω από εσένα ή εμένα! Γι’ αυτό, ας προσγειωθούμε όλοι και όλες μας και ας δούμε τον εαυτό μας ως ένα πολύ μικρό κομματάκι του κόσμου, το οποίο όμως δε σημαίνει ότι είναι ασήμαντο (προσέξτε το αυτό!).
Κατανοώντας, λοιπόν, σε πρώτο στάδιο ότι στη ζωή ερχόμαστε για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και για να δούμε ό,τι προλάβουμε να δούμε, μπορούμε να προχωρήσουμε στα επόμενα 3 βήματα.
1.Προτεραιότητες
Το να θέτουμε προτεραιότητες διευκολύνει αφενός την καθημερινότητά μας αφετέρου τη ζωή μας ευρύτερα, ενώ παράλληλα μας φέρνει ένα βήμα πιο κοντά στο να βρούμε το νόημα της ζωής μας, αν πράγματι είναι ορθό να το χαρακτηρίζουμε έτσι. Μάλιστα, όσο μεγαλώνουμε ηλικιακά, αντιλαμβανόμαστε ότι η ενέργειά μας λιγοστεύει και οι στόχοι μας γίνονται πιο ρεαλιστικοί και πιο εστιασμένοι, γεγονότα που οφείλουμε να λαμβάνουμε υπ’ όψιν μας και να μας ωθούν στο να επενδύουμε σε πολύτιμες για εμάς πηγές ενέργειας.
2.Προετοιμασία
Όπως αποκαλύπτει και η ετυμολογία του όρου (< προ + ετοιμασία), το να είμαστε προετοιμασμένες για το μέλλον, το άμεσο και το πιο μακρινό, είναι ένα μεγάλο συν, ένα μυστικό που πρέπει όλες και όλοι να γνωρίζουμε και να εφαρμόζουμε. Δεν εννοούμε σε καμία περίπτωση να μαζεύουμε συνεχώς τα χρήματά μας και να μην τα ξοδεύουμε υπό το φόβο ότι μπορεί αύριο – μεθαύριο να χρειαστούμε 20.000 ευρώ για κάποιο λόγο! Ούτε, φυσικά, σας παροτρύνουμε να κάνετε προμήθειες επί προμηθειών στα ντουλάπια της κουζίνας σας για την περίπτωση που γίνει πόλεμος ή σεισμός ή… δεν ξέρουμε και εμείς τι άλλο! Αναφερόμαστε, ωστόσο, στην προετοιμασία γύρω από λογικά πλαίσια, καθορισμένα ασφαλώς από τον καθένα και την καθεμία μας ξεχωριστά. Μια προετοιμασία που θα μας ωφελήσει όταν κάτι δεν πάει όπως το θέλαμε, αλλά περιμέναμε ότι υπήρχε πιθανότητα αυτό να συμβεί κι έτσι είχαμε εκ των προτέρων προετοιμαστεί καταλλήλως. Δώστε προσοχή στη λεπτή αυτή γραμμή μεταξύ «λογικών πλαισίων» προετοιμασίας και «μη λογικών», διότι, ξεπερνώντας τα, ενέχει ο κίνδυνος να ΜΗ ζείτε τη στιγμή.
3.Παρουσία
Το τρίτο αυτό «Π» αποτελεί και το τρίτο (ή καλύτερα τέταρτο εάν μετρήσουμε και την συνειδητοποίηση της σημαντικότητας της ανθρώπινης ζωής που αναφέραμε πρώτη – πρώτη) βήμα στο να βρούμε το νόημα της ζωής, εάν τελικά αυτό υπάρχει και εάν βέβαια είναι σωστό να το αποκαλούμε έτσι. Πρόκειται για την παρουσία μας σε αυτό που ακριβώς παραπάνω θεωρήσαμε ενδεχόμενο κίνδυνο στην περίπτωση υπερ-προετοιμασίας. Την παρουσία μας στη ζωή μας και στην κάθε μία ξεχωριστή ημέρα της. Είναι η δική μας ζωή, άρα είμαστε πρωταγωνιστές σε αυτήν. Όταν μας στοιχειώνουν παρελθούσες εμπειρίες και περιστατικά και, κυρίως, όταν φοβόμαστε και αγχωνόμαστε διαρκώς για το άμεσο ή και μακρινό μέλλον μας, τότε ΔΕ ζούμε το σήμερα. Κι όσο κι αν το λέμε και το ξαναλέμε, ξέρουμε ότι στην πράξη αυτό είναι δύσκολο· όχι όμως ακατόρθωτο! Γι’ αυτό επιδιώξτε το!
Αντί επιλόγου
Επιλέξαμε στο κλείσιμο του παρόντος άρθρου μας να συμπεριλάβουμε φράσεις γνωστών ανθρώπων που αποτέλεσαν τις απαντήσεις τους στο ερώτημα που κάποτε τους τέθηκε περί του τι πιστεύουν για το νόημα της ζωής. Ας δούμε τι είπαν ορισμένοι, λοιπόν.
«Αν θέλεις να ζήσεις μία ευτυχισμένη ζωή, εξάρτησέ την από έναν στόχο, όχι από ανθρώπους ή αντικείμενα.», Άλμπερτ Αϊνστάιν
«Όλα έχουν ομορφιά, αλλά δεν τη βλέπουν όλοι.», Κομφούκιος
«Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν λεφτά και υπάρχουν άνθρωποι που είναι πλούσιοι.», Κοκό Σανέλ
«Το να πέσεις δεν είναι τρομερό. Το να μη θέλεις να σηκωθείς είναι ολέθριο.», Βίκτωρ Ουγκώ.
Η ζωή δεν είναι καλή ή κακή. Είναι απλώς ζωή. Είναι αυτό που βλέπουμε γύρω μας· αυτό που θέλουμε ή όχι να δούμε· αυτό που επιδιώκουμε ή όχι να δούμε. Κανείς δε μας υποσχέθηκε έναν επίπεδο και ομαλό δρόμο στρωμένο με ρόδα. Τα εμπόδια και οι δυσκολίες είναι μέρος της ανθρώπινης ζωής και δεν πρέπει να μας πτοούν. Ή, ακόμη κι όταν μας «ρίχνουν», οφείλουμε να «σηκωνόμαστε ξανά» και να γινόμαστε ακόμα πιο δυνατοί.
Σκοπός της ζωής του ανθρώπου δεν είναι και δεν πρέπει να θεωρείται πως είναι το να αποκτήσει χρήματα, καριέρα και… όνομα. Έχουμε έρθει για να ζήσουμε ό,τι προλάβουμε να ζήσουμε μέσα στο χρονικό διάστημα που είμαστε εν ζωή. Μάλλον, έχουμε έρθει ΓΙΑ ΝΑ ΖΗΣΟΥΜΕ και, ει δυνατόν, να κάνουμε με τον τρόπο μας, με το λιθαράκι μας, ένα τσακ καλύτερο τον κόσμο σε σχέση με το πώς τον βρήκαμε. Αυτό ναι, έχει νόημα!
Συνεπώς, το νόημα της ζωής μας δεν μπορεί να βρίσκεται στα υλικά αποκτήματα και μόνον, αλλά σε ό,τι εμείς έχουμε θέσει ως προτεραιότητα, σε ό,τι εμείς επενδύουμε και θεωρούμε πολύτιμο. Πάνω απ’ όλα, όμως, το νόημα της ζωής εδρεύει μέσα μας και πηγάζει από εμάς.
Διαβάστε επίσης: