Η δύσκολη πέψη είναι μία κατάσταση που πολλοί αντιμετωπίζουν για κάποιες περιόδους ή ενδεχομένως και σε πιο μόνιμη βάση. Συνήθως, την ακούμε ως βαρυστομαχιά ή δυσπεψία και πρόκειται για τη μη σωστή λειτουργία του πεπτικού μας συστήματος που εμφανίζεται με διάφορα δυσάρεστα συμπτώματα και στην οποία δυσκολεύεται ο οργανισμός μας στη διαδικασία της πέψης.
Συνήθως, όταν έχουμε δύσκολη πέψη εμφανίζουμε κάποια συμπτώματα όπως πόνο στο στομάχι, φούσκωμα, γενική αίσθηση δυσφορίας αλλά μπορεί αυτά να συνδυαστούν και με τάση προς εμετό, αίσθηση καψίματος (τις λεγόμενες καούρες), έλλειψη όρεξης για φαγητό, κ.ά.
Στη συνέχει του άρθρου, θα αναφέρουμε τις κυριότερες αιτίες που προκαλούν τη δύσκολη πέψη καθώς και τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να προληφθεί, να αντιμετωπιστεί ή να ανακουφιστεί το πρόβλημα.
Δύσκολη πέψη – 6 Αιτίες
1. Υπερφόρτωση από το φαγητό
Η πιο συχνή αιτία στην οποία μπορεί να οφείλεται η δύσκολη πέψη, είναι ο τρόπος με τον οποίο τρώμε, η ποσότητα που καταναλώνουμε και η ποιότητα των τροφών. Όταν καταναλώνουμε υπερβολική ποσότητα φαγητού και υπερφορτώνεται το στομάχι μας και επιβαρύνεται όλο το πεπτικό σύστημα, τότε είναι λογικό να υπάρχει δυσκολία στη διαδικασία της πέψης των τροφών. Ειδικότερα, αν πέρα από την ποσότητα είναι και ερεθιστικές οι τροφές που καταναλώνουμε, δηλαδή είναι δύσπεπτες, λιπαρές και βαριές αλλά και όταν τρώμε πάρα πολύ γρήγορα, βιαστικά και αγχωμένα. Επίσης, επιβαρύνει και η υπερβολική ποσότητα αλκοόλ.
2. Μία φλεγμονή όπως γαστρίτιδα
Η γαστρίτιδα είναι μία φλεγμονή που σχετίζεται με το στομάχι μας και προκαλείται από αιτίες όπως υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, φάρμακα αναλγητικά, κορτεκοστεροειδή, ελικοβακτηρίδιο, κ.ά. Αιτίες δηλαδή σαν και αυτές που μπορούν να προκαλέσουν έλκος. Συνήθως, όταν πάσχουμε από γαστρίτιδα έχουμε έντονο πόνο και αίσθηση καούρας κάτω από το στήθος, στο πάνω μέρος της κοιλιακής περιοχής.
3. Έχεις κάποιο έλκος
Μπορεί να υποφέρεις από έλκος στο στομάχι και στο δωδεκαδάκτυλο που συνήθως προκαλούνται από το λεγόμενο ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (το ίδιο που μπορεί να προκαλέσει γαστρίτιδα). Άλλες αιτίες για έλκη στο πεπτικό είναι τα κορτικοστεροειδή και διάφορα φάρμακα αναλγητικά. Τα έλκη στο πεπτικό μας σύστημα φυσικά και σχετίζονται με τη δύσκολη πέψη.
4. Έχεις γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
Πρόκειται για μία κατάσταση στην οποία υπάρχει πρόβλημα στο σφιγκτήρα του στομαχιού μας και η τροφή αντί να ακολουθήσει τη φυσιολογική διαδικασία και πορεία επιστρέφει στον οισοφάγο. Αυτό μας προκαλεί βάρος, φούσκωμα, αίσθηση καούρας και ενδεχομένως πόνο. Αν είναι μία χρόνια κατάσταση μπορεί να προκαλέσει και πιο σοβαρά προβλήματα οπότε πρέπει να ελεγχθεί.
5. Μπορεί να έχεις πέτρες στη χολή
Μία άλλη αιτία για τη δύσκολη πέψη μπορεί να είναι οι πέτρες στη χολή. Πολλές φορές η κατάσταση αυτή δημιουργεί δυσκολία στη λειτουργία του πεπτικού, τάση προς εμετό, πόνο στην κοιλιακή χώρα, κ.ά. Βέβαια, υπάρχει περίπτωση να μη σου δημιουργήσουν και κανένα πρόβλημα οι πέτρες.
Δύσκολη πέψη – 6 Τρόποι αντιμετώπισης
Υπάρχουν κάποιοι τρόποι με τους οποίους μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τα ήπιας μορφής συμπτώματα ή να λάβουμε μέτρα για να προλάβουμε την εμφάνισή τους ώστε να αποφύγουμε τη δύσκολη πέψη και την κακή λειτουργία του πεπτικού μας συστήματος. Ας δούμε τους κυριότερους πιο αναλυτικά:
1. Προσοχή στις τροφές και στον τρόπο που τις καταναλώνουμε
Αναφέραμε παραπάνω ότι μία πολύ συχνή αιτία για τη δυσκολία στη λειτουργία της πέψης, είναι το φαγητό που καταναλώνουμε και ο τρόπος που το κάνουμε. Συστήνεται για την αποφυγή τέτοιων καταστάσεων και για να διευκολύνουμε τη διαδικασία της πέψης να ακολουθούμε μέσα στη μέρα την τακτική με τα μικρά και συχνά γεύματα, να μην καταναλώνουμε μεγάλη ποσότητα φαγητού και φυσικά να προσπαθούμε να τρώμε αργά, να μασάμε καλά τις τροφές μας και να μην είμαστε βιαστικοί την ώρα που κάνουμε το γεύμα μας. Επίσης, χρειάζεται προσοχή στο είδος των τροφών που επιλέγουμε ώστε να μην επιβαρύνουν και ερεθίζουν το στομάχι. Για παράδειγμα, καλό είναι να αποφεύγουμε τα πολύ βαριά, καυτερά ή λιπαρά φαγητά καθώς και το αλκοόλ, τον πολύ καφέ και τα αναψυκτικά.
2. Σωματική άσκηση
Η τακτική σωματική δραστηριότητα χωρίς να χρειάζεται να είναι πολύ εντατική και έντονη αλλά έστω και ήπιας μορφής, μπορεί να βοηθήσει και να διευκολύνει τη διαδικασία της πέψης και τη σωστή λειτουργία του συστήματος. Επομένως, είναι ένας παραπάνω λόγος για να προσπαθείς να γυμνάζεσαι τακτικά έστω και με πιο ήπιους ρυθμούς.
3. Αποβολή άγχους και στρες
Το άγχος και το έντονο στρες γνωρίζουμε ότι αποτελούν εχθρό για το σώμα και την υγεία μας. Η δύσκολη πέψη και οι διαταραχές στο πεπτικό και γαστρεντερικό σύστημα μπορεί να είναι η εκδήλωση και ένα είδος ξεσπάσματος του οργανισμού σε περιόδους που βιώνουμε έντονο στρες. Πρέπει, λοιπόν, να προσπαθήσουμε να ελέγχουμε το άγχος μας, όσο δύσκολο κι αν είναι, και να μην του δίνουμε τη δυνατότητα να μας επηρεάζει σε τόσο μεγάλο βαθμό ώστε να προκαλέσει προβλήματα στην υγεία μας.
4. Προσπάθησε να έχεις φυσιολογικό σωματικό βάρος
Όταν κάποιος είναι υπέρβαρος λόγω του περίσσιου βάρους μπορεί να επιβαρύνει τη λειτουργία του πεπτικού συστήματος. Ασκείται κάποια πίεση από το βάρος στην περιοχή της κοιλιάς και ό, τι υπάρχει μέσα στο στομάχι πιέζεται και σπρώχνεται στον οισοφάγο. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα δυσάρεστη αίσθηση όπως καούρες και άλλες ενοχλήσεις στο στομάχι μας. Καλό είναι, λοιπόν, να προσπαθούμε να διατηρούμε το σωματικό βάρος μας σε ένα υγιές και φυσιολογικό επίπεδο ώστε να διευκολύνουμε τις λειτουργίες του οργανισμού μας.
5. Όχι στις κακές συνήθειες
Το κάπνισμα είναι μια κακή συνήθεια που γνωρίζουμε ότι βλάπτει σε πολλούς τομείς της υγείας μας και μακροπρόθεσμα οι συνέπειες είναι πολύ αρνητικές. Καλό είναι να το περιορίσουμε ή να το αποφύγουμε γενικά μια και μπορεί να επιβαρύνει και να επηρεάσει και τη λειτουργία του πεπτικού μας.
6. Επίσκεψη στον ειδικό γιατρό
Τα συμπτώματα της δύσκολης πέψης υπάρχει περίπτωση να είναι παροδικά και να ξεπεραστούν με τη λήψη των παραπάνω προληπτικών και προστατευτικών μέτρων. Όταν, όμως, βλέπουμε πως επιμένουν και δεν είναι περαστικά ή πως γίνονται πολύ πιο σοβαρές και έντονες οι ενοχλήσεις μας, είναι απαραίτητο να επισκεφτούμε έναν εξειδικευμένο γιατρό (γαστρεντερολόγο) που θα μπορέσει μέσα από έλεγχο και εξετάσεις να εντοπίσει τα αίτια και τη σοβαρότητα της κατάστασης και να μας καθοδηγήσει για την κατάλληλη αντιμετώπιση της δύσκολης πέψης με κάποια φαρμακευτική ενδεχομένως αγωγή ή με κάποια άλλα πρακτικά μέτρα.