Οι ρυθμοί της ζωής μας σε καθημερινή βάση είναι πολύ γρήγοροι και απαιτητικοί. Δυστυχώς στη σύγχρονη εποχή που ζούμε και στις μέρες που διανύουμε τα προβλήματα, οι δυσκολίες και οι απαιτήσεις είναι πάρα πολλά τόσο στο χώρο εργασίας όσο και στο σπίτι μας, στην οικογένειά μας. Αυτό αναπόφευκτα μας δημιουργεί νευρικότητα, άγχος και στρες. Η αλήθεια είναι πως δεν μπορούμε να το καταπολεμήσουμε στη ρίζα του αλλά μπορούμε να το αποφύγουμε ή να το μειώσουμε προσέχοντας τουλάχιστον κάποια πράγματα όπως είναι η διατροφή μας και βοηθώντας έτσι τον εαυτό μας και τον οργανισμό μας να προστατευτεί.
Το φαγητό είναι αλήθεια πως πολλές φορές μπορεί να λειτουργήσει ως «φάρμακο». Υπάρχουν πράγματι συγκεκριμένες τροφές που περιέχουν ουσίες οι οποίες σχετίζονται με τη χαλάρωση του νευρικού συστήματος και με τη ρύθμιση της διάθεσής μας. Στην Αμερική, όμως, χρησιμοποιείται και ο όρος «comfortfood», δηλαδή σε ακριβή μετάφραση «φαγητό παρηγοριάς», που είναι κάτι πέρα από το παραπάνω. Δεν είναι δηλαδή μόνο οι τροφές που αποδεδειγμένα περιέχουν ουσίες και συστατικά κατάλληλα για τον οργανισμό και τη ρύθμιση της διάθεσής μας αλλά χρησιμοποιείται για να δηλώσει το φαγητό που βοηθάει τον καθέναν από μας ξεχωριστά να νιώσει καλύτερα μετά από μια δύσκολη μέρα είτε λόγω πίεσης, άγχους και κούρασης είτε λόγω συναισθηματικής φόρτισης και άσχημης ψυχολογίας. Όταν είμαστε άρρωστοι ή κουρασμένοι ή είναι απλά πεσμένη η διάθεσή μας και έχουμε μελαγχολία, συνήθως αναζητάμε την απόλαυση και την ηρεμία σε απλές γεύσεις από αγαπημένα υλικά (ξεχωριστά για τον καθένα) που είτε προσφέρουν γευστική απόλαυση είτε κρύβουν ευτυχισμένες αναμνήσεις των παιδικών ή μη χρόνων μας. Κάποιοι καταφεύγουν σε ένα ζεστό ρόφημα σοκολάτας, ενώ άλλοι χαλαρώνουν με τις μυρωδιές ενός κοτόπουλου στο φούρνο με πατάτες που θυμίζει Κυριακάτικο οικογενειακό τραπέζι.
Τροφές που καταπολεμούν το άγχος
Ας δούμε λοιπόν ποιες είναι αυτές οι τροφές που είτε βοηθούν τον οργανισμό μας, μέσα από τις ουσίες και τα συστατικά που περιέχουν, να καταπολεμήσει το άγχος και να βελτιώσει τη διάθεσή μας , είτε μας προσφέρουν βοήθεια «ψυχολογική» φέρνοντας στο μυαλό μας γνώριμες γεύσεις, μυρωδιές και αρώματα που μας θυμίζουν ευχάριστες στιγμές και εποχές κι έτσι μας ανακουφίζουν και μας γεμίζουν ευφορία.
Μαύρη σοκολάτα
Η κατανάλωση μαύρης σοκολάτας μπορεί να μας προσφέρει άμεση ευφορία. Ακόμα και μια μικρή μόνο σοκολατένια μπουκιά, είναι αρκετή για να μας αλλάξει τη διάθεση και να μας κάνει να αισθανθούμε αμέσως πιο ευχάριστα. Η μαύρη σοκολάτα είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες και σε τρυπτοφάνη που μεταβολίζεται σε σεροτονίνη, ορμόνη η οποία συνδέεται με τη βελτίωση της διάθεσης και την ελέγχει δρώντας ως αντικαταθλιπτικό. Περιέχει επίσης σημαντικές ποσότητες σεληνίου και μαγνησίου που επίσης ενισχύουν την καλή διάθεση. Μπορείτε να ξεκινήσετε τη μέρα σας προσθέτοντας λίγα τρίμματα σοκολάτας στον καφέ σας ή απολαμβάνοντας ένα ζεστό ρόφημα σοκολάτας. Μπορείτε επίσης να την αξιοποιήσετε τις ώρες που βρίσκεστε υπό πίεση ή σε καταστάσεις όπου επικρατεί μεγάλος εκνευρισμός και άγχος και να τα καταπολεμήσετε τρώγοντας ένα κομματάκι μαύρης σοκολάτας.
Ζυμαρικά
Τα ζυμαρικά συμβάλλουν στην αύξηση της καλής διάθεσης. Ο εγκέφαλος συνθέτει ευκολότερα τη σεροτονίνη όταν η διατροφή μας βασίζεται σε υδατάνθρακες. Τα ζυμαρικά (όπως και τα δημητριακά ολικής αλέσεως, οι πατάτες, κ.α.) είναι πλούσια σε σύνθετους υδατάνθρακες, που διατηρούν πιο σταθερό το σάκχαρο του αίματος και εμποδίζουν τις απότομες αυξομειώσεις των επιπέδων ενέργειας. Ένα πιάτο ζυμαρικά με την αγαπημένη σας σάλτσα αλλά και πλούσιο σε μυρωδικά, είναι σίγουρο ότι θα βελτιώσει τη διάθεσή σας. Επίσης, για ένα απολαυστικό σνακ ή συνοδευτικό του πρωινού σας που θα σας βοηθήσει να νιώσετε καλύτερα, μπορείτε να φρυγανίσετε δυο φέτες ψωμί ολικής άλεσης και να τις αλείψετε με μέλι. Και οι δύο τροφές είναι πολύ καλές πηγές σύνθετων υδατανθράκων.
Μυρωδικά
Σε περιόδους έντονου άγχους, στρες ή μελαγχολίας, μπορείτε να δοκιμάσετε τα αγαπημένα σας φαγητά με την προσθήκη διάφορων μυρωδικών. Οι ευχάριστες μυρωδιές και τα αρώματα σε συνδυασμό με αγαπημένες σας γεύσεις θα βοηθήσουν στη βελτίωση της διάθεσής σας και θα σας δημιουργήσουν μια αίσθηση ευφορίας. Μπορείτε να προσθέσετε βασιλικό ή δάφνη στα ζυμαρικά σας, δεντρολίβανο ή θυμάρι στα κρεατικά ή και στις σούπες, καθώς και να αρωματίσετε τις σαλάτες σας με ρίγανη ή δυόσμο.
Μπανάνα
Η μπανάνα έχει τη δυνατότητα να μας προκαλεί ευεξία. Είναι πλούσια σε κάλιο και μαγνήσιο, ουσίες που έχουν την ιδιότητα να χαλαρώνουν τις συσπάσεις των μυών και έτσι η ένταση και οι πονοκέφαλοι που συχνά μας ταλαιπωρούν, υποχωρούν. Επιπλέον η μπανάνα είναι καλή πηγή απλών και σύνθετων υδατανθράκων. Τα σάκχαρα, οι απλοί δηλαδή υδατάνθρακες , προσφέρουν γρήγορα αίσθημα ευεξίας, ενώ οι σύνθετοι παρατείνουν τη διάρκειά της, καθώς συνεχίζουν να τροφοδοτούν σταδιακά τον οργανισμό με γλυκόζη, προλαμβάνοντας έτσι την απότομη πτώση της διάθεσης. Ένας καλός συνδυασμός είναι η κατανάλωση της μπανάνας μαζί με σοκολάτα. Μπορείτε, για παράδειγμα, να χαράξετε στη μέση μια μπανάνα, να τη γεμίσετε με μαύρη σοκολάτα και να την ψήσετε στο φούρνο μέχρι να λιώσει απολαμβάνοντας έναν γευστικό και θρεπτικό συνδυασμό.
Ψάρι
Τα Ω-3 λιπαρά οξέα που βρίσκονται σε ψάρια όπως ο σολομός και ο τόνος, συμβάλλουν στην καταπράυνση του στρες. Έχει παρατηρηθεί σε μελέτες πως άτομα που καταναλώνουν ποσότητες αυτών των ψαριών σημειώνουν χαμηλότερα επίπεδα άγχους όταν βρίσκονται αντιμέτωποι με δυσκολίες και στρεσογόνες καταστάσεις. Για την αύξηση των Ω-3 λιπαρών οξέων, μπορείτε να φάτε ένα σάντουιτς με τόνο για σνακ ή μια τονοσαλάτα για βραδινό ή σολομό ψητό με σάλτσα από πορτοκάλι για κυρίως γεύμα ή ακόμα κι ένα σάντουιτς με καπνιστό σολομό.
Πορτοκάλι
Οι υγιείς άνθρωποι που εκτίθενται σε ιούς έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αρρωστήσουν όταν βρίσκονται υπό πίεση ή σε περιόδους αυξημένης έντασης και κούρασης. Ακόμα και το λιγοστό άγχος επηρεάζει το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού μας, όμως, η απορρόφηση βιταμίνης C βοηθά στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των απειλητικών ιών και τελικά στο να παραμείνουμε υγιείς. Μια καλή ιδέα είναι να στύψεις και να πιεις μια πορτοκαλάδα το πρωί που ξυπνάς κι έτσι να ξεκινήσεις τη μέρα σου με ενέργεια αλλά και θωρακίζοντας τον οργανισμό σου.
Σπανάκι
Το σπανάκι μας εξασφαλίζει σε μεγάλο ποσοστό τη λήψη μαγνησίου που είναι απαραίτητη για τον οργανισμό σε καθημερινή βάση, έτσι ώστε να εμποδίζεται η άνοδος της αρτηριακής πίεσης σε υψηλά ποσοστά σε καταστάσεις άγχους και στρες. Τρία φλιτζάνια σπανάκι μπορούν να παρέχουν το 40% του μαγνησίου που πρέπει να λαμβάνουμε καθημερινά. Μπορείς να το προσθέσεις φρέσκο και ωμό σε μια σαλάτα ή σε ένα σάντουιτς ή να το απολαύσεις σε μία πίτα και να διώξεις παράλληλα την ένταση από τον οργανισμό σου.
Ξηροί καρποί
Οι ξηροί καρποί είναι πλούσιοι σε μαγνήσιο, μέταλλο που ηρεμεί το νευρικό σύστημα, καθώς μπλοκάρει την εισαγωγή των διεγερτικών ερεθισμάτων στον εγκέφαλο κι έτσι μας χαλαρώνει. Έρευνες έχουν δείξει ότι με την ηλικία μειώνεται η περιεκτικότητα του οργανισμού μας σε μαγνήσιο, ενώ το στρες έχει αποδειχτεί ότι αυξάνει σημαντικά τις ανάγκες μας για το συγκεκριμένο μέταλλο, με αποτέλεσμα να παρατηρείται συχνά η έλλειψή του. Σε αυτή την περίπτωση οι ορμόνες τους στρες αυξάνονται σημαντικά και μας προκαλούν εκνευρισμό, αφού στην ουσία εμποδίζουν το μυικό μας σύστημα να χαλαρώσει, με συνέπεια να αισθανόμαστε αρνητικά συναισθήματα πίεσης, άγχους, κλπ. Μπορείτε να απολαύσετε ένα μπολ ηλιόσπορους χαλαροί στο σπίτι σας έπειτα από μια κουραστική ή φορτισμένη συναισθηματικά μέρα ή επίσης μπορείτε να συνδυάσετε καρύδια με μέλι και αμέσως θα νιώσετε την ένταση της ημέρας και τα αρνητικά συναισθήματα να υποχωρούν.
Γαλοπούλα
Τα πουλερικά και ιδιαίτερα η γαλοπούλα είναι πλούσια σε τρυπτοφάνη, αμινοξύ που συμβάλλει στην παραγωγή σεροτονίνης γι’ αυτό και η κατανάλωσή τους μας χαλαρώνει και ανεβάζει τη διάθεσή μας. Ένα ελαφρύ σάντουιτς με βραστή ή καπνιστή γαλοπούλα για το βράδυ, ή μια ζεστή κοτόσουπα για τις κρύες και μελαγχολικές μέρες του χειμώνα θα σας χαλαρώσουν και θα σας βελτιώσουν τη διάθεση. Επίσης ένα κοτόπουλο στο φούρνο μπορεί να ηρεμήσει τις αισθήσεις σας και να προκαλέσει ένα αίσθημα αγαλλίασης και ανακούφισης με τη μυρωδιά που θα φέρει στο σπίτι θυμίζοντας παιδικά χρόνια και φαγητό « μαμάς».
Βρώμη
Η βρώμη περιέχει βιταμίνες του συμπλέγματος Β, οι οποίες αυξάνουν την παραγωγή της σεροτονίνης κι έτσι η κατανάλωσή της στέλνει μηνύματα ανακούφισης και ευφορίας στον εγκέφαλο. Επιπλέον θετικό είναι το γεγονός πως το σώμα μας αφομοιώνει τη βρώμη με αργούς ρυθμούς κι έτσι απορροφά τη σεροτονίνη σταδιακά. Ένα μπολ με βρώμη το πρωί είναι ό,τι πρέπει για να αναζωογονήσει και να εμπλουτίσει τον οργανισμό πριν ξεκινήσουν οι εντάσεις και το στρες της ημέρας.
Γιαούρτι με ρόδι, μέλι και καρύδια
Η συγκεκριμένη διατροφική πρόταση προσφέρει τόσο υγεία όσο και απόλαυση. Το γευστικό αυτό σνακ όχι μόνο αυξάνει τη λίμπιντο αλλά και βελτιώνει τη διάθεσή μας. Το γιαούρτι γεμίζει ευχάριστα το στομάχι μειώνοντας την οξύτητά του, ενώ το ρόδι χάρη στα αντιοξειδωτικά που περιέχει καθαρίζει το αίμα από τις ουσίες που παράγονται σε καταστάσεις άγχους και αναζωογονεί τον οργανισμό μας. Σε συνδυασμό και με το μέλι και τα καρύδια, πέρα από το γευστικό αποτέλεσμα που μας προσφέρει, παράλληλα τροφοδοτεί τον οργανισμό με περισσότερες βιταμίνες.
Ας μην ξεχνάμε πως ακόμα και η ίδια η διαδικασία του μαγειρέματος είναι αγχολυτική. Η μαγειρική χαλαρώνει τους ανθρώπους που ζουν σε μια έντονη και συχνά στρεσογόνο καθημερινότητα και καταπραΰνει τα συμπτώματα της μελαγχολίας. Είναι μια διαδικασία δημιουργική και εξασκεί τη φαντασία μας, ενώ παράλληλα βοηθάει το μυαλό μας να ταξιδέψει μακριά από τα άγχη και τα προβλήματα της καθημερινότητας. Τα χρώματα των υλικών, οι μυρωδιές που αναδίδονται από την κουζίνα, ακόμα και η επαφή των χεριών με τις διάφορες τροφές, ικανοποιούν όλες τις αισθήσεις μας. Κάθε φορά, λοιπόν, που σας πλημμυρίζει το στρες και τα νεύρα χτυπάνε στο κόκκινο, μπορείτε να μπείτε στην κουζίνα να αυτοσχεδιάσετε και να πειραματιστείτε μόνοι ή με παρέα και να βρείτε έτσι το δρόμο της ηρεμίας και της χαλάρωσης μέσα από τη μαγειρική αφήνοντας το στρες και το άγχος να εξατμιστούν και να δώσουν τη θέση τους σε ευχάριστα συναισθήματα ευφορίας και ανακούφισης!