Από πού προκύπτει το αίσθημα ενοχής και πώς μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε; Νιώθουμε πως εμείς, τελικά, φταίμε για ότι συμβαίνει και αισθανόμαστε την ανάγκη ακόμα και να τιμωρήσουμε τον εαυτό μας τον εαυτό μας στην προσπάθειά μας να απεγκλωβιστούμε από ένα τέτοιο αρνητικό συναίσθημα. Συνηθίζουμε ακόμα και να «φορτωνόμαστε» την κακή συμπεριφορά των άλλων θεωρώντας πως εμείς την έχουμε δημιουργήσει. Το αίσθημα ενοχής είναι μια κατάσταση κατά την οποία επιτρέπουμε σε οποιονδήποτε, ουσιαστικά, να ξεσπάει σε εμάς αφού η ενοχική μας διάθεση μας κάνει να αισθανόμαστε ήδη άσχημα με τον ίδιο μας τον εαυτό. Όσο αφήνουμε να απλώνεται όλη αυτή η αρνητικότητα μέσα μας τόσο ερχόμαστε σε σύγκρουση με τα συναισθήματά μας και την θετική πλευρά του εαυτού μας. Η υπερβολική αυστηρότητα που του δείχνουμε δεν βοηθάει να τον εκτιμήσουμε και να τον σεβαστούμε.
Μπορούμε να πούμε πως το αίσθημα ενοχής δεν επιτρέπει ούτε να κρίνουμε με καθαρό μυαλό τις καταστάσεις που βιώνουμε αλλά ούτε και να εξελιχθούμε. Φταίμε πάντα για οτιδήποτε αρνητικό ζούμε και δεν είμαστε οι κατάλληλοι άνθρωποι να κρίνουμε αντικειμενικά. Σκεφτείτε, πόσο βοηθάει κάποιους το οποίο ενοχής το οποίο εμείς έχουμε μέσα μας! Σε μία γυναίκα μία άκρως εκμεταλλεύσιμη κατάσταση και, μάλιστα, με τους λάθος ανθρώπους δίπλα μας μπορεί να γίνει απλά χειρότερη. Στην προσπάθεια μας να απομακρύνουμε τις ενοχές τιμωρούμαστε και δεν νιώθουμε καθόλου άσχημα με αυτό. Θεωρούμε πως μας αξίζει αφού οι ίδιες, τελικά, δεν είμαστε σε θέση να δούμε τα θετικά στοιχεία του χαρακτήρα μας και της συμπεριφοράς μας.
Αίσθημα ενοχής – Πώς δημιουργήθηκε;
Δεν είναι απαραίτητο, το συγκεκριμένο συναίσθημα, να το κουβαλάμε από την παιδική ηλικία ή από την εποχή της δύσκολης εφηβείας μας. Αρκούν μερικοί λάθος χειρισμοί σε μία σχέση και το αίσθημα ενοχής «φουντώνει» χωρίς να το καταλάβουμε. Κάποιοι πιστεύουν πως η υπερευαισθησία και η χαμηλή αυτοπεποίθηση δημιουργούν τέτοια προβλήματα και μάλλον όχι άδικα. Η εμπιστοσύνη που δείχνουμε στο εαυτό μας, καθώς επίσης και οι εσωτερικές αναζητήσεις που μπορούν να μας βοηθήσουν να ξεμπερδέψουμε το κουβάρι που έχει δημιουργηθεί μέσα μας, θεωρούνται βασικά στοιχεία για να αποφύγουμε τις παγίδες. Ίσως ποτέ δεν λάβαμε τα μηνύματα που είχαμε ανάγκη ως προσωπικότητες ώστε να νιώσουμε αυτοπεποίθηση και να εκτιμήσουμε περισσότερο την θετική πλευρά του εαυτού μας. Ίσως, πάλι, να βρεθήκαμε σε μία σχέση που ο σύντροφός μας να βολεύεται όσο σε εμάς ξυπνάει το αίσθημα ενοχής αφού φαίνεται να του δίνουμε απλόχερα πάντα «άφεση αμαρτιών»! Σε μία τέτοια περίπτωση μόνο εμείς οι ίδιες μπορούμε να βοηθήσουμε τον εαυτό μας.
Ακόμη ένα στοιχείο της συμπεριφοράς που μπορεί να δημιουργήσει στην πορεία της ζωής μας αίσθημα ενοχής με μικρά και αργά βήματα, είναι η υπευθυνότητά μας. Όλα αυτά που αναλαμβάνουμε και πρέπει να τα βγάλουμε εις πέρας ακόμη και με πολύ κόπο μόνες μας, μπορούν να μας δημιουργήσουν ψυχολογικά θέματα σε βάθος χρόνου. Στην προσπάθειά μας φανούμε υπεύθυνες, ίσως το παρακάνουμε με τις αντοχές και τις δυνατότητές μας. Αυτό, υπάρχει περίπτωση να έχει ως συνέπεια να μην μπορούμε να διαχειριστούμε σωστά μία τυχόν αποτυχία. Με απλά λόγια, φορτωνόμαστε πολλά βάρη που ίσως δεν μπορούμε να σηκώσουμε, είτε για να ξεκουράσουμε άλλους είτε γιατί θεωρούμε πως εμείς αντέχουμε, με αποτέλεσμα αν κάτι δεν πάει καλά να μας δημιουργούνται ενοχές ακόμα και αν κάτι τέτοιο για άλλους είναι αναμενόμενο .Το χειρότερο κομμάτι της ενοχικής διάθεσης έχει να κάνει με την κακή συμπεριφορά των άλλων ακόμα και του συντρόφου που δεχόμαστε αβίαστα αναλαμβάνοντας «πάντα», λανθασμένα, την ευθύνη!
Αίσθημα ενοχής – Πώς να το αντιμετωπίσουμε
Μπορούμε να πούμε πως, κατά κάποιο τρόπο, είναι το ακριβώς αντίθετο του εγωισμού. Ένας εγωιστής άνθρωπος θεωρεί πως πάντα κινείται και σκέφτεται σωστά και κανένας δεν μπορεί να τον πείσει για το αντίθετο. Η έντονη αυτοπεποίθηση που αισθάνεται δεν του επιτρέπει αξιολογήσει σωστά τις καταστάσεις. Ο εγωισμός μπορεί να μας κάνει να μεταφέρουμε εύκολα ένα φορτίο ενοχών στους άλλους ενώ ανήκει απόλυτα σε εμάς. Σκεφτείτε, τι θα συμβεί όταν εμείς με το αίσθημα ενοχής θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε έναν τέτοιον άνθρωπο. Πώς, λοιπόν, θα καταφέρουμε να απεγκλωβιστούμε από αυτό και να καλυτερέψουμε τη ζωή μας;
1) Ξεκάθαρη σκέψη
Η σκέψη είναι αυτή που παίζει τα περισσότερα παιχνίδια και δημιουργεί αίσθημα ενοχής το οποίο δεν μπορούμε πάντα να διαχειριστούμε. Η ξεκάθαρη σκέψη θα βοηθήσει να ζυγίζουμε οτιδήποτε συμβαίνει στη ζωή μας και να αντιλαμβανόμαστε πότε πραγματικά κάνουμε λάθος. Το να αισθανόμαστε ενοχές ακόμα και όταν οι άλλοι μας συμπεριφέρονται άσχημα, κάθε άλλο παρά καθαρή σκέψη δηλώνει. Έχετε σκεφτεί ποτέ πως με τις ενοχές σας μπορεί τελικά να σηκώνεται το βάρος της κακής ψυχολογικής κατάστασης των άλλων και όχι το δικό σας; Η ξεκάθαρη σκέψη θα σας κάνει πιο αντικειμενικές. Έτσι καλό είναι κάθε φορά που συμβαίνει οτιδήποτε το οποίο σας ξυπνάει τέτοια συναισθήματα, να δίνεται λίγο χρόνο στον εαυτό σας να βάλει τα πράγματα σε τάξη.
2) Αυτοεκτίμηση
Η αυτοεκτίμηση που διαθέτετε θα σας βοηθήσει να σταματήσετε την άδικη συμπεριφορά απέναντι στον εαυτό σας. Εκτιμήστε τον ώστε να είστε σε θέση να διαπιστώσετε που πραγματικά φταίτε και που όχι. Κάπως έτσι θα αντιληφθείτε πως όλοι έχουμε την θετική αλλά και την αρνητική πλευρά στην συμπεριφορά μας. Την θετική την εξελίσσουμε και την αρνητική προσπαθούμε να την διορθώσουμε.
3) Σωστή επιλογή συντρόφου
Ο σύντροφός μας είναι ο πλέον αρμόδιος για να μας βοηθήσει είτε να απομακρύνουμε μια για πάντα αυτό το συναίσθημα είτε να εδραιωθεί μέσα μας! Βρίσκεται δίπλα μας, ασυναίσθητα μας επηρεάζει και πολλές φορές έχει μερίδιο ευθύνης για τα ψυχολογικά σκαμπανεβάσματά μας. Έτσι, λοιπόν, στην επιλογή συντρόφου παίζει βασικό ρόλο το τι μπορεί να μας προσφέρει συναισθηματικά. Σε πολλές περιπτώσεις έχουμε παρατηρήσει να αναπτύσσεται το αίσθημα ενοχής μίας γυναίκας μέσα στην σχέση. Η αγάπη και η ανάγκη μας να δοθούμε ολοκληρωτικά σε έναν άνθρωπο, καθώς επίσης και η περίοδος του έρωτα, μας καθιστά ευάλωτες και ανοιχτές να δεχθούμε συμπεριφορές που μπορούν εύκολα να ανατρέψουν, τις μέχρι τότε, ισορροπίες μας. Η διάθεσή μας να κρατήσουμε την σχέση μας, δεν μας αφήνει περιθώρια σωστής κρίσης όταν κάτι δεν πάει καλά μέσα σε αυτήν.
Αναλαμβάνουμε κάθε ευθύνη και βάρος ώστε να καταλαγιάσει οποιοδήποτε θέμα έχει δημιουργηθεί και η αγάπη μας για αυτόν μας κάνει να μην αναγνωρίζουμε τα λάθη του. Το θέμα είναι, όμως, πως πολλές φορές το αίσθημα ενοχής κινείται ανεξέλεγκτα μέσα μας και ο ίδιος το εκμεταλλεύεται με κάθε τρόπο. Επιλέγοντας τον σωστό σύντροφο θα συνειδητοποιήσουμε πως και οι δυο αναλαμβάνουμε μόνο το μερίδιο ευθύνης των καταστάσεων και μόνο αυτό που μας αναλογεί.